zuidelijke grasuil Mythimna vitellina

De zuidelijke grasuil, een zeldzame trekvlinder, wordt in de schemering soms aangetroffen op de bloemen van klimop.
Familie
uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie
Hadeninae / Mythimna vitellina
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een trekvlinder die slechts af en toe wordt waargenomen; de meeste waarnemingen komen uit Zeeland en Zuid-Holland.

Rode lijst
trekvlinder

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 12-14 mm. De kleur van de tamelijk spits toelopende voorvleugel varieert van licht bruinachtig geel tot oranjeachtig geel. Kenmerkend voor deze Mythimna-soort zijn de onregelmatige, getande of geschulpte golflijn en middelste dwarslijnen, die over het algemeen goed zichtbaar zijn. De niervlek, waarin soms een zwartachtige stip ligt, is iets donkerder dan de rest van de vleugel en daardoor eveneens goed zichtbaar; de ringvlek is vaak minder opvallend.

Vliegtijd en gedrag

Half juni-half oktober in twee generaties. De vlinders komen op licht en op smeer; tijdens of vlak na de schemering worden ze ook wel aangetroffen op bloemen van klimop.

Levenscyclus

Rups: juli-augustus en oktober-mei in Zuid-Europa. De soort is niet in staat om in Nederland te overwinteren.

Waardplanten

Diverse grassen, waaronder kropaar en straatgras.

Habitat

Graslanden, rietlanden en open biotopen langs de kust.

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een trekvlinder die slechts af en toe wordt waargenomen; de meeste waarnemingen komen uit Zeeland en Zuid-Holland.

België

Zeer zeldzaam. Een trekvlinder die nagenoeg jaarlijks in wisselende aantallen wordt gemeld.

Mondiaal

Van Mauretanië en Marokko, heel Noord-Afrika en Voor-Azië tot Noord-India. In Europa inheems in het Middellandse Zeegebied, trekker in Midden-Europa en naar het noorden tot Zuid- en Midden-Engeland, Zuid-Ierland, Denemarken en Polen.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Delicate
Franse naam
la Leucanie vitelline
Synoniemen
Leucania vitellina, Aletia vitellina
Toelichting Nederlandse naam

Alle grasuilen hebben een relatie met grassen.
Het verspreidingsgebied van deze grasuil ligt bij de Middellandse Zee en zuidelijker.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Mythimna: mithimna is een stad op het eiland Lesbos. Deze uitleg komt van Treitschke die 'Die Schmetterlinge von Europa' afmaakte na de dood van Ochsenheimer. Sodoffsky (1837) verbeterde de spelling naar Mithimna.
vitellina: vitellus is een pasgeboren kalf, 'vanwege de gelijkenis in kleur' zegt Macleod. Vitellus betekent ook een eidooier, maar ook dit geeft niet echt de goede kleur weer. Botanici gebruiken vitellinus voor geel met een vleugje rood.

Auteursnaam en jaartal
(Hübner, 1808)

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

koperuil
Diachrysia chrysitis

smalvleugelrietboorder
Chilodes maritima

bruine groenuil
Anaplectoides prasina

variabele silene-uil
Hadena perplexa

steenrode grasuil
Apamea lateritia

gewone gouduil
Xanthia icteritia

alle soorten uit deze familie