eiken-orvlinder Cymatophorina diluta

Van de eiken-orvlinder komen diverse kleurvarianten voor.
Familie
eenstaartjes (DREPANIDAE)
Onderfamilie
Thyatitinae / Cymatophorina diluta
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. De soort wordt af en toe in het oosten van het land gezien. In 2007 is de soort voor het eerst waargenomen in Zeeuws-Vlaanderen. RL: niet bedreigd.

Rode lijst
niet bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-17 mm. Goed herkenbaar aan de twee duidelijke, zwartgerande, bruine dwarsbanden op de lichtgrijze voorvleugel. Er komen diverse kleurvarianten voor.

Gelijkende soorten vlinder

De orvlinder (Tethea or) heeft grijze dwarsbanden en vliegt vroeger in het jaar. Zie ook de peppel-orvlinder (T. ocularis).

Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen de Tethea- en Cymatophorina-soorten.

orvlinder
Tethea or
DREPANIDAE: Thyatitinae

peppel-orvlinder
Tethea ocularis
DREPANIDAE: Thyatitinae

Vliegtijd en gedrag

Eind juli-begin oktober in één generatie. De vlinders vliegen vanaf de vroege schemering en komen op smeer; later in de nacht komen ze ook op licht.

Levenscyclus

Rups: mei-juli. De rups komt ´s nachts tevoorschijn vanuit samengesponnen bladeren om te foerageren en verpopt zich in een cocon op de grond tussen eikenbladeren. De soort overwintert als ei vastgehecht aan een twijg van de waardplant. Het uitkomen van het eitje vindt plaats na het uitlopen van de knoppen.

Waardplanten

Eik.

Habitat

Vooral oude loofbossen met volgroeide eiken.

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. De soort wordt af en toe in het oosten van het land gezien. In 2007 is de soort voor het eerst waargenomen in Zeeuws-Vlaanderen. RL: niet bedreigd.

België

Zeldzaam in Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant; zeer lokaal in Oost- en West-Vlaanderen; soms plaatselijk talrijk. In Wallonië wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas en lokaal in hoge aantallen.

Mondiaal

In West-Europa van Frankrijk tot Midden- en Zuid-Engeland; in Scandinavië alleen in Zuid-Zweden en Zuid-Noorwegen. In het zuiden tot de kusten van de Zwarte Zee en het noorden van Klein-Azië, Corsica, de noordelijke helft van Italië en de hele Balkan. De areaalgrenzen zijn nog niet geheel bekend.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Oak Lutestring
Duitse naam
Violettgrauer Eulenspinner
Franse naam
la Diluée, la Cymatophore délayée
Synoniemen
Cymatophorima diluta, Asphalia diluta, Polyploca diluta, Scodra diluta
Toelichting Nederlandse naam

Zeven soorten uit de onderfamilie Thyatirinae zijn bijeengevoegd onder de groepsnaam orvlinder (nadere toelichting zie bij de orvlinder, Tethea or). De eik is de enige waardplant van deze soort.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Cymatophorima: kuma is een golf en phoreo is dragen; vanwege de golflijnen van dit genus dat vroeger veel uitgebreider was.
diluta: dilutes is schoon gewassen; vanwege de bleke kleur van de voorvleugels.

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)
Ondersoorten

 

Soorten uit dezelfde familie eenstaartjes (DREPANIDAE)

linde-eenstaart
Sabra harpagula

braamvlinder
Thyatira batis

berken-orvlinder
Tetheella fluctuosa

orvlinder
Tethea or

lente-orvlinder
Achlya flavicornis

peppel-orvlinder
Tethea ocularis

alle soorten uit deze familie