braamparelmoervlinder Brenthis daphne

In 2011 is de braamparelmoervlinder voor het eerst in Nederland vastgesteld.
Familie
aurelia's (NYMPHALIDAE)
Onderfamilie
Heliconiinae / Brenthis daphne
Groep
Dagvlinder
Hoe moeilijk te herkennen
(moeilijk tot zeer moeilijk te determineren)
Zeldzaamheid

In juli 2011 is voor het eerst een braamparelmoervlinder in Nederland waargenomen. Ook in daarop volgende jaren is de soort jaarlijks gezien. Dit past in de uitbreiding van de soort in België en Duitsland. Inmiddels is ook voortplanting vastgesteld.

Rode lijst
niet beschouwd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

De braamparelmoervlinder is iets groter dan de purperstreepparelmoervlinder en heeft meer paarsbruin op de onderkant van de achtervleugel. De paarsbruine kleur bedekt ongeveer de helft van de vleugel. Er zijn geen witte of zilverkleurige vlekken. De grote cel in het midden van de achtervleugel is gevuld met twee kleuren; bij de purperstreepparelmoervlinder heeft deze cel maar een kleur. Op de bovenkant van de achtervleugel staat langs de buitenrand geen bruine band, maar zijn het vrijstaande bruine vlekken. De voorvleugels van de braamparelmoervlinder hebben ronde vleugeltoppen, zodat de vlinder fors overkomt.

Gelijkende soorten vlinder

Purperstreepparelmoervlinder

Vliegtijd en gedrag

Begin juni-begin juli in één generatie.

Levenscyclus

De soort overwintert als ei.

Waardplanten

Rubus-soorten (braam en framboos). In sommige literatuur worden ook viooltjes als waardplant gemeld.

Habitat

Bloemrijke plaatsen met struiken en open plekken in het bos.

Zeldzaamheid

In juli 2011 is voor het eerst een braamparelmoervlinder in Nederland waargenomen. Ook in daarop volgende jaren is de soort jaarlijks gezien. Dit past in de uitbreiding van de soort in België en Duitsland. Inmiddels is ook voortplanting vastgesteld.

België

Na de vestiging in 2006 heeft de soort zich verder uitgebreid over grote delen van Wallonië.

Europa

De braamparelmoervlinder kwam tot een jaar of 20 geleden voor vanaf de Pyreneeën en de Alpen tot in de Balkan. Vanaf die tijd is de soort voorzichtig naar het noorden aan het opschuiven. De laatste vijf jaar gaat dat echter bijzonder snel. Zo werd deze fraaie parelmoervlinder in 2006 voor het eerst in België ontdekt. In de Gaume, in de provincie Luxemburg, werden toen een aantal vlinders gezien. In 2007 bleek de soort nog aanwezig en leek vestiging een feit. Daarna breidde de braamparelmoer sterk uit en nu zijn er al waarnemingen van meer dan 40 locaties in Wallonië. De noordelijkste melding komt uit de omgeving van Hoei, toch nog gauw een kilometer of 20 van Vlaanderen en een dikke 40 km van de Nederlandse grens. Toch heeft in 2011 een braamparelmoervlinder Nederland bereikt. Op 2 juli werd een redelijk verse vlinder gezien in Zuid-Limburg. Hierna is de soort jaarlijks in Limburg gemeld.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande diagrammen tonen de veranderingen van de talrijkheid in de loop van de tijd. De gegevens zijn afkomstig uit het Landelijk Meetnet Vlinders (CBS / De Vlinderstichting) en de Nationale Databank Flora en Fauna.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - 2015
Engelse naam
Marbled Fritillary
Duitse naam
Brombeer-Perlmutterfalter
Franse naam
Nacré de la ronce
Auteursnaam en jaartal
(Denis and Schiffermüller, 1775)

Tijdschriften

Soorten uit dezelfde familie aurelia's (NYMPHALIDAE)

oranje steppevlinder
Arethusana arethusa

bosparelmoervlinder
Melitaea athalia

gehakkelde aurelia
Polygonia c-album

grote ijsvogelvlinder
Limenitis populi

oostelijke vos
Nymphalis xanthomelas

landkaartje
Araschnia levana

alle soorten uit deze familie