erwtenuil Ceramica pisi

Ga direct naar:

Basis
Herkenning
Levenswijze
Verspreiding & Trends
Habitat & Planten
Benaming

Familie

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt vooral voor in de duinen en op de zandgronden in het binnenland; ook elders af en toe een waarneming. RL: kwetsbaar.

Rode lijst

kwetsbaar

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Half mei-eind augustus in twee generaties. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen.

Levenscyclus

Rups: juni-oktober. De rups, die zowel in een groene als in een bruine vorm voorkomt, foerageert vooral ´s nachts en rust overdag op de waardplant. De soort overwintert als pop in een cocon in de grond.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Broom Moth

Duitse naam

Erbseneule

Franse naam

la Noctuelle des pois , la Pisivore

Oud Nederlandse naam

oogstuiltje, peuluil

Synoniemen

Melanchra pisi, Mamestra pisi, Hadena pisi, Lacanobia pisi, Polia pisi

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Bij de keuze van erwtenuil is de Latijnse soortnaam doorslaggevend geweest. Zie bij 'toelichting wetenschappelijke naam'. Ook de Franse en Duitse soortnaam volgen deze redenering.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

pisi: Pisum sativa is de erwt. Linnaeus geeft dit op als waardplant, maar het is zeker geen gewone voor deze polyfage soort.

Auteursnaam en jaartal

(Linnaeus, 1758)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 16-20 mm. De voorvleugel van deze uil heeft een vrij spitse punt. Opvallend is de brede onregelmatige crèmekleurige golflijn die zich in de binnenrandhoek verbreedt tot een opvallende verdikking of vlek; aan de binnenzijde is de golflijn afgezet met donkere pijlvormige vlekken. De grondkleur is zeer variabel en loopt uiteen van licht roodachtig bruin tot donker purperachtig bruin. Sommige exemplaren zijn grijs gemarmerd, andere hebben een roze of bruinachtig gele tint. Donkere vlinders zijn vaak bestoven met purperachtig grijs.

Kenmerken rups

Tot 45 mm; lichaam varieert in kleur van groen tot roodachtig bruin of donker purperachtig bruin met twee brede, gele lengtebanden over de rug en een brede, gele lengteband over de spiracula; kop bruin of groenachtig bruin.

Gelijkende soorten vlinder

Bij de groente-uil (Lacanobia oleracea) loopt de golflijn rechter met in het midden een opvallende W.

Gelijkende soorten vlinder

groente-uil

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt vooral voor in de duinen en op de zandgronden in het binnenland; ook elders af en toe een waarneming. RL: kwetsbaar.

België

In Vlaanderen sterk achteruitgegaan en inmiddels zeer zeldzaam. Verspreide vindplaatsen in de Kempen en in West-Vlaanderen, vooral aan de Westkust. In Wallonië wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas.

De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Een uitgebreid areaal. In Noord-Europa tot ver boven de poolcirkel en dat loopt door tot Oost-Azië. In het zuiden het Middellandse Zeegebied en dan naar het oosten tot Midden-Azië.

Trends

Trend op lange en korte termijn

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.