roodbont heide-uiltje Anarta myrtilli

Familie
uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie
Hadeninae / Anarta myrtilli
Groep
Nachtvlinder die dagactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt vooral voor op de zandgronden in het binnenland en in de noordelijke duinen; op sommige vliegplaatsen talrijk. RL: niet bedreigd.

Rode lijst
niet bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 10-12 mm. De doorgaans roodachtig donkerbruine voorvleugel heeft een kenmerkend bont getekend uiterlijk door de wit- en grijsachtige marmering. De kleur is enigszins variabel: soms is het grondpatroon grijsachtig bruin en de hoeveelheid wit kan variëren. Opvallend is de centrale witte vlek, die grenst aan de kleine ringvlek en deze gedeeltelijk kan omsluiten. Langs de achterrand van de gele achtervleugel loopt een zeer brede, zwarte band met smalle uitlopers langs de voorrand en de binnenrand.

Kenmerken rups

Tot 30 mm; lichaam donkergroen tot helder geelachtig groen met witte spikkels; over de rug een lengtestreep van geelgekernde, witte vlekken met aan weerszijden een rij gekromde, geelgekernde, witte vlekken; onder de spiracula een rij witte, omgekeerde V-vormige vlekken; kop groen met lichtbruine spikkels.

Gelijkende soorten vlinder

De granietuil (Lycophotia porphyrea) is iets groter en heeft een vuilbruine achtervleugel.

granietuil
Lycophotia porphyrea
NOCTUIDAE: Hadeninae

Vliegtijd en gedrag

Half april-oktober in twee, soms drie generaties. De vlinders vliegen overdag bij zonnig weer boven de heide en bezoeken bloemen.

Levenscyclus

Rups: juni-april. De rups foerageert vooral ´s nachts en rust overdag op de waardplant; vanwege de goede schutkleur valt de rups daar nauwelijks op. De soort overwintert als rups of als pop in een cocon op of in de grond.

Waardplanten

Struikhei en dophei.

Habitat

Heiden.

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt vooral voor op de zandgronden in het binnenland en in de noordelijke duinen; op sommige vliegplaatsen talrijk. RL: niet bedreigd.

België

In Vlaanderen vrij zeldzaam in de Kempen, waar de soort wijdverbreid en lokaal talrijk is. Recent gevestigd in enkele heideterreinen in Oost- en West-Vlaanderen (Maldegem en Brugge). In Wallonië wijdverbreid in alle provincies.

Mondiaal

In het zuiden van Europa van het Iberisch schiereiland via Zuid-Frankrijk en Midden-Italië tot Adria (Dalmatië). Naar het westen en noorden tot de Britse eilanden en Scandinavië (tot de 70e breedtegraad) en naar het oosten tot de Oeral. Er was een opgave uit Noord-Amerika (Franclemont & Todd, 1983), maar deze melding is achterhaald (Mikkola, Lafontaine & Kononenko, 1991).

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Beautiful Yellow Underwing
Duitse naam
Heidekraut-Bunteule
Franse naam
la Noctuelle de la myrtille
Toelichting Nederlandse naam

Roodbontheideuiltje is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw).
Het vlindertje is roodachtig, bont en het leeft op de heide.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Anarta: anarta is een zeeschelpdier die genoemd wordt door Plinius; dit heeft verder geen enthomologische achtergrond. Deze uitleg is van Ochsenheimer zelf.
myrtilli: Vaccinium myrtillus is blauwe bosbes; deze plant wordt vaker genoemd als waardplant, maar Erica en Calluna zijn belangrijker.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1761)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

gewone grasuil
Luperina testacea

bruine bosbesuil
Xylena solidaginis

wollegras-uil
Celaena haworthii

ruituil
Xestia stigmatica

donkere marmeruil
Deltote pygarga

bont schaapje
Acronicta aceris

alle soorten uit deze familie