bruine grijsbandspanner Cabera exanthemata

De spikkeling op de vleugels van de bruine grijsbandspanner varieert in intensiteit, bij het vrouwtje is de spikkeling het sterkst.
Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Ennominae / Cabera exanthemata
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

Rode lijst
niet bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-16 mm. Een lichtbruin tot bruingrijs gespikkelde witte spanner met lichtbruine dwarslijnen, drie op de voorvleugel en twee op de achtervleugel. De spikkeling op de vleugels varieert in intensiteit, bij het vrouwtje is deze meestal sterker.

Gelijkende soorten vlinder

Bij de witte grijsbandspanner (C. pusaria) zijn de dwarslijnen grijzer en in de voorvleugel nagenoeg recht. Zie ook de roomkleurige stipspanner (Scopula floslactata).

witte grijsbandspanner
Cabera pusaria
GEOMETRIDAE: Ennominae

roomkleurige stipspanner
Scopula floslactata
GEOMETRIDAE: Ennominae

Gelijkende soorten rups

Witte grijsbandspanner (Cabera pusaria) en tweevlekspanner (Lomographa bimaculata).
De variant met in plaats van twee witte strepen meerdere korte witte streepjes/stipjes op de rug lijkt ook op de witvlekspikkelspanner (Parectropis similaria).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

witvlekspikkelspanner
Parectropis similaria
GEOMETRIDAE: Ennominae

witte grijsbandspanner
Cabera pusaria
GEOMETRIDAE: Ennominae

tweevlekspanner
Lomographa bimaculata
GEOMETRIDAE: Ennominae

Vliegtijd en gedrag

Eind april-half september in twee generaties; de tweede generatie is partieel. De vlinders rusten overdag op of in de buurt van de waardplant en worden gemakkelijk opgejaagd. Ze vliegen vooral in de schemering; ze bezoeken bloemen en komen op licht.

Levenscyclus

Rups: juni-september; vaak in meerdere stadia tegelijk aanwezig. De soort overwintert als pop in de strooisellaag of in de bovenste bodemlaag.

Waardplanten

Diverse bomen en struiken, met een voorkeur voor wilg en populier.

Habitat

Bossen en wilgenstruwelen, vaak op natte plaatsen.

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

België

Algemeen in het hele land.

Mondiaal

West-Oost: als de verbreiding van pusaria. Naar het noorden eveneens tot boven de poolcirkel, in het zuiden ontbreekt exanthemata in Klein-Azië en enige oostelijk daarvan gelegen gebieden. Wel in Noord-Amerika.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Common Wave
Duitse naam
Brauntirn-Weissspanner
Franse naam
la Cabère pustulée
Oud Nederlandse naam
geel- en grijsbandspanner
Synoniemen
Deilinia exanthemata
Toelichting Nederlandse naam

De bandspanners hebben een bandtekening dwars over de vleugels.
Er lopen smalle grijze banden over de vleugels en een bruine bespikkeling onderscheidt deze soort van de witte grijsbandspanner.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Cabera: Cabera is een dochter van Proteus, een oude zeeman met profetische gaven; hij bleef zichzelf steeds veranderen om te vookomen dat hij gevangen werd om profetische uitspraken te moeten doen.
exanthemata: exanthema is een aandoening van de huid, verwijzend naar de stippeltjes op de vleugels. Scopoli vindt deze stipjes roodachtig, Macleod vindt ze grijs. Scopoli was ook arts, vandaar die huidaandoening.

Auteursnaam en jaartal
(Scopoli, 1763)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

gestreepte goudspanner
Camptogramma bilineata

oranje berkenspanner
Archiearis parthenias

wilgendwergspanner
Eupithecia tenuiata

herculesje
Selenia dentaria

gewone spikkelspanner
Ectropis crepuscularia

grijze dwergspanner
Eupithecia subfuscata

alle soorten uit deze familie