bruine grijsbandspanner Cabera exanthemata
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
Rode lijst
niet bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Eind april-half september in twee generaties; de tweede generatie is partieel. De vlinders rusten overdag op of in de buurt van de waardplant en worden gemakkelijk opgejaagd. Ze vliegen vooral in de schemering; ze bezoeken bloemen en komen op licht.
Levenscyclus
Rups: juni-september; vaak in meerdere stadia tegelijk aanwezig. De soort overwintert als pop in de strooisellaag of in de bovenste bodemlaag.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Common Wave
Duitse naam
Brauntirn-Weissspanner
Franse naam
la Cabère pustulée
Oud Nederlandse naam
geel- en grijsbandspanner
Synoniemen
Deilinia exanthemata
Meer
Toelichting Nederlandse naam
De bandspanners hebben een bandtekening dwars over de vleugels.
Er lopen smalle grijze banden over de vleugels en een bruine bespikkeling onderscheidt deze soort van de witte grijsbandspanner.
Toelichting wetenschappelijke naam
Cabera: Cabera is een dochter van Proteus, een oude zeeman met profetische gaven; hij bleef zichzelf steeds veranderen om te vookomen dat hij gevangen werd om profetische uitspraken te moeten doen.
exanthemata: exanthema is een aandoening van de huid, verwijzend naar de stippeltjes op de vleugels. Scopoli vindt deze stipjes roodachtig, Macleod vindt ze grijs. Scopoli was ook arts, vandaar die huidaandoening.
Auteursnaam en jaartal
(Scopoli, 1763)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 14-16 mm. Een lichtbruin tot bruingrijs gespikkelde witte spanner met lichtbruine dwarslijnen, drie op de voorvleugel en twee op de achtervleugel. De spikkeling op de vleugels varieert in intensiteit, bij het vrouwtje is deze meestal sterker.
Gelijkende soorten vlinder
Bij de witte grijsbandspanner (C. pusaria) zijn de dwarslijnen grijzer en in de voorvleugel nagenoeg recht. Zie ook de roomkleurige stipspanner (Scopula floslactata).
Gelijkende soorten rups
Witte grijsbandspanner (Cabera pusaria) en tweevlekspanner (Lomographa bimaculata).
De variant met in plaats van twee witte strepen meerdere korte witte streepjes/stipjes op de rug lijkt ook op de witvlekspikkelspanner (Parectropis similaria).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Gelijkende soorten vlinder
Gelijkende soorten rups
Verspreiding
Zeldzaamheid
Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
België
Algemeen in het hele land.
De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
West-Oost: als de verbreiding van pusaria. Naar het noorden eveneens tot boven de poolcirkel, in het zuiden ontbreekt exanthemata in Klein-Azië en enige oostelijk daarvan gelegen gebieden. Wel in Noord-Amerika.
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Bossen en wilgenstruwelen, vaak op natte plaatsen.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
