echt-walstrospanner Phibalapteryx virgata

Een zeldzame soort uit de duinen, die vliegt van april tot september, is de echt-walstrospanner.
Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Larentiinae / Phibalapteryx virgata
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt vrijwel uitsluitend voor in de duinen. RL: niet bedreigd.

Rode lijst
niet bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 10-12 mm. De tamelijk smalle voorvleugel is grijs of grijsbruin en fijn gebandeerd. De zeer smalle donkere dwarsbandjes die aan beide zijden van de middenstip liggen, zijn ongeveer even breed en afgezet met grijsachtig wit. Meestal is een kort donker schuin streepje in de vleugelpunt aanwezig. Het vrouwtje is over het algemeen iets kleiner en heeft puntige vleugels.

Gelijkende soorten vlinder

De moeraswalstrospanner (Orthonama vittata) en de walstrospanner (Costaconvexa polygrammata) zijn bruiner en hebben donkere dwarsbandjes van ongelijke breedte; het donkere schuine streepje in de vleugelpunt is bij de moeraswalstrospanner langer en dikker en loopt door tot in de buitenste dwarsband.

moeraswalstrospanner
Orthonama vittata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

walstrospanner
Costaconvexa polygrammata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

Gelijkende soorten rups

Zuringspanner (Lythria cruentaria).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

zuringspanner
Lythria cruentaria
GEOMETRIDAE: Larentiinae

Vliegtijd en gedrag

Half april-begin september in twee of drie generaties. De vlinders zijn overdag gemakkelijk op te jagen uit grasvegetaties. Ze vliegen vanaf zonsondergang en komen op licht.

Levenscyclus

Rups: juni-september. De soort overwintert als pop in een cocon in de strooisellaag.

Waardplanten

Walstro en andere kruidachtige planten.

Habitat

Duinen, randen van heidegebieden en bosranden.

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt vrijwel uitsluitend voor in de duinen. RL: niet bedreigd.

België

Zeer zeldzaam. Slechts een handvol vindplaatsen aan de kust; vroeger ook gekend uit Limburg en Namen.

Mondiaal

In het zuiden van Europa een verspreiding met onderbrekingen. In het westen gemeld uit Frankrijk en de Britse eilanden. In Midden- en Noord-Europa tot Polen en van Hongarije tot Zuid-Scandinavië; in het oosten: Rusland, de Oeral en het Altaj-gebergte en tot het Amoergebied.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Oblique Striped
Duitse naam
Streifenspanner
Franse naam
la Cidarie rayée
Oud Nederlandse naam
kleine walstrospanner
Synoniemen
Mesotype virgata, Larentia lineolata
Toelichting Nederlandse naam

Echt-walstro is een belangrijke waardplant voor deze spanner.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Phibalapteryx: phibalapteryx is moeilijk te verklaren. Mogelijke oorzaak is dat Stephens een heel goede enthomoloog was, maar met weinig klassieke bagage. Er kunnen heel wat woorden bijgehaald worden (phibaleos is een vijgenboom, phibalos is slank, met gratie, phibalos kan ook een nachtvlinder betekenen) maar duidelijk wordt het niet.
virgata: virga is een staaf, een staf, een gekleurde streep op een kledingstuk; de duidelijke strepen op de vleugels.

Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1767)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

korstmosspanner
Cleorodes lichenaria

gevlekte zomervlinder
Comibaena bajularia

dennendwergspanner
Eupithecia indigata

zwarte-w-vlinder
Macaria wauaria

kleine wortelhoutspanner
Electrophaes corylata

lichte blokspanner
Lobophora halterata

alle soorten uit deze familie