glad beertje Eilema griseola

Een gewone soort van vochtige biotopen is het glad beertje.
Familie
spinneruilen (EREBIDAE)
Onderfamilie
Arctiinae / Eilema griseola
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: niet bedreigd.

Rode lijst
niet bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-18 mm. Te onderscheiden van verwante soorten door de brede afgeronde voorvleugel en de sterk gebogen voorrand. Verse vlinders hebben een zijdeachtig glans. Grijze exemplaren hebben langs de voorrand een smalle bleekgele streep, die naar de punt toe smaller wordt en niet altijd even duidelijk is. In Nederland komen ook effen gele exemplaren voor. De vlinder houdt in rust de vleugels plat boven het lichaam.

Kenmerken rups

Tot 25 mm; lichaam aan de bovenzijde fluweelzwart, aan de onderzijde zwartachtig bruin, overdekt met grijze haartjes, die op kleine verheven wratjes staan ingeplant; over de rug twee oranje lengtestrepen, soms tot een rij oranje vlekjes gebroken; kop glimmend zwart.

Gelijkende soorten vlinder

Zie het geel beertje (E. sororcula), het naaldboombeertje (E. depressa) en het plat beertje (E. lurideola).

plat beertje
Eilema lurideola
EREBIDAE: Arctiinae

geel beertje
Eilema sororcula
EREBIDAE: Arctiinae

naaldboombeertje
Eilema depressa
EREBIDAE: Arctiinae

Gelijkende soorten rups

Klein kokerbeertje (Eilema pygmaeola) en streepkokerbeertje (Eilema complana).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

klein kokerbeertje
Eilema pygmaeola
EREBIDAE: Arctiinae

streepkokerbeertje
Eilema complana
EREBIDAE: Arctiinae

Vliegtijd en gedrag

Half juni-eind september in één, soms twee generaties. De vlinders kunnen overdag rustend op bladeren worden aangetroffen of uit struiken worden geklopt. Ze komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen van onder andere koninginnenkruid.

Levenscyclus

Rups: augustus-mei. De soort overwintert als rups en verpopt zich een spinsel van mos en korstmos.

Waardplanten

(Korst)mossen en algen op diverse bomen en struiken.

Habitat

Moerassen, natte weilanden, vochtige bossen en andere natte plaatsen.

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: niet bedreigd.

België

Zeer algemeen in het hele land.

Mondiaal

Van het noorden van het Iberisch schiereiland via West-Europa inclusief het zuiden van Engeland, via de gematigde zone tot Oost-Azië. Naar het zuiden van het noordelijke Middellandse Zeegebied tot Voor-Azië. Naar het noorden tot Zuid-Finland.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Dingy Footman
Duitse naam
Bleigraues Flechtenbärchen
Franse naam
la Lithosie grise
Oud Nederlandse naam
gladde vlinder
Synoniemen
Lithosia griseola
Toelichting Nederlandse naam

De aanduiding beertje heeft deze soort gemeen met de kleinere soorten uit de familie van de beervlinders (Arctiidae). De naam beervlinders heeft deze familie te danken aan het uiterlijk van de rupsen die dicht behaard zijn en daardoor aan een beer doen denken.
Dit vlindertje houdt in rust de egaal gekleurde vleugels plat boven het lichaam.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Eilema: eilema is een sluier, een voile; een aantal soorten in dit genus houdt in rust de vleugels helemaal rond het lijf gerold alsof ze zich afzonderen onder een sluier. Zie ook bij E. complana. Spiris heeft dezelfde strekking.
griseola: griseus is grijs, naar de kleur van de voorvleugels. De uitgang -ola werd gebruikt voor de Eilema's; Hübner was de eerste die dat deed en andere auteurs volgden dat voorbeeld.

Auteursnaam en jaartal
(Hübner, 1803)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spinneruilen (EREBIDAE)

felgeel beertje
Eilema lutarella

populierenweeskind
Catocala elocata

grote beer
Arctia caja

sint-jacobsvlinder
Tyria jacobaeae

meriansborstel
Calliteara pudibunda

phegeavlinder
Amata phegea

alle soorten uit deze familie