kameeltje Notodonta ziczac

Het kameeltje heeft voorvleugels met een geelbruine, witte en zwarte tekening.
Familie
tandvlinders (NOTODONTIDAE)
Onderfamilie
Notodontinae / Notodonta ziczac
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid

Algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: gevoelig.

Rode lijst
gevoelig

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 17-24 mm. De voorvleugel is grotendeels bruinachtig geel met in het middenveld langs de voorrand een witachtig vlak, die aan de buitenzijde begrensd wordt door een opvallende zwartbruine haakvormige vlek. Deze tekening vormt een belangrijk onderscheidend kenmerk, hoewel de kleur en de intensiteit enigszins variëren.

Kenmerken rups

Tot 40 mm; lichaam bleek grijsachtig groen, soms met een purperachtig roze zweem; de achterste segmenten soms geelachtig of helder oranje bruin; segmenten vijf en zes met opvallende bulten op de rugzijde en segment elf met een kleinere bult; over de rugzijde van de eerste drie segmenten een brede donkergroene middenband; kop witachtig met zwartachtig groene stippen.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de wilgentandvlinder (N. tritophus).

wilgentandvlinder
Notodonta tritophus
NOTODONTIDAE: Notodontinae

Gelijkende soorten rups

Geelbruine tandvlinder (Notodonta torva) en wilgentandvlinder (Notodonta tritophus).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

geelbruine tandvlinder
Notodonta torva
NOTODONTIDAE: Notodontinae

wilgentandvlinder
Notodonta tritophus
NOTODONTIDAE: Notodontinae

Vliegtijd en gedrag

Half april-eind september in twee generaties. De vlinders komen op licht.

Levenscyclus

Rups: juni-september. De rupsen worden vaak gevonden op jonge bomen op open plekken. De soort overwintert als pop in een losse cocon in de grond.

Waardplanten

Wilg en (ratel)populier.

Habitat

Bossen en struwelen; ook parken en tuinen.

Zeldzaamheid

Algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: gevoelig.

België

Vrij algemeen in het hele land.

Mondiaal

Van het Iberisch schiereiland en Marokko via heel Europa tot Siberië. Naar het zuiden via het Middellandse Zeegebied en Turkije tot de Zwarte Zee, de Kaukasus en de Kaspische Zee. Naar het noorden heel Scandinavië.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Pebble Prominent
Duitse naam
Zickzack-Zahnspinner
Franse naam
le Bois veiné
Oud Nederlandse naam
kameelrupsvlinder, kameeltjesvlinder
Synoniemen
Eligmodonta ziczac, Notodonta zigzac
Toelichting Nederlandse naam

Kameeltje is reeds een lang bestaande naam en wordt al gebruikt door Ter Haar in 'Onze vlinders'. Bij Ter Haar was dat nog kameeltjesvlinder.
De bizarre rupsvorm van deze soort opent de mogelijkheid om te verwijzen naar vele andere diersoorten zoals in dit geval naar een 'kameel'.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Notodonta: notos is de achterkant en odous, odostos is een tand; naar de dorsale schubbenpluimen op de voorvleugels die naar voren komen als de vleugels in rust zijn. Het is waarschijnlijk dat Ochsenheimer ook de bulten op de rupsrug van een aantal soorten in gedachten had.
ziczac: ziczac is een latinisering van het duitse zickzack is zigzag, naar het zigzag-profiel van de rups met bulten; de duidelijkheid daarvan hangt van de houding van de rups af.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Soorten uit dezelfde familie tandvlinders (NOTODONTIDAE)

pluimspinner
Ptilophora plumigera

kleine hermelijnvlinder
Furcula furcula

kleine wapendrager
Clostera anachoreta

wilgentandvlinder
Notodonta tritophus

hermelijnvlinder
Cerura vinula

snuitvlinder
Pterostoma palpina

alle soorten uit deze familie