duizendbladdwergspanner Eupithecia millefoliata

Familie: spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie: Larentiinae / Eupithecia millefoliata
Groep: Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (moeilijk tot zeer moeilijk te determineren)
Zeldzaamheid: Zeldzaam. Komt lokaal voor in de zuidelijke helft van het land. RL: ernstig bedreigd.
Rode lijst: ernstig bedreigd

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 12-13 mm. Een vrij grote, bruinachtig grijze dwergspanner. De voorvleugel is tamelijk spits en de voorrand is vrij recht tot vlak voor de vleugelpunt. Over de vleugel lopen vele enigszins golvende dwarslijntjes waarvan de lijn die vlak langs de middenstip loopt, met een scherpe hoek om deze middenstip heen slingert. In het zoomveld is een duidelijke witte golflijn aanwezig, die verdikt is bij de binnenrandhoek. De onderzijde van de vleugels is opvallend wit gebandeerd.
Kenmerken rups: 16-18 mm. Lijf bleekbruin, donkerder aan de voor- en achterkant en met donkerbruine v's op de rug, het duidelijkst op de middensegmenten.
Gelijkende soorten vlinder: De lariksdwergspanner (E. lariciata) is kleiner en heeft een bredere voorvleugel; op de bovenkant van het borststuk ligt een kleine witte vlek. De grijze dwergspanner (E. subfuscata) is kleiner en heeft een minder spitse vleugelpunt. De meldedwergspanner (E. simpliciata) is soms ook grijsachtig, maar heeft een bredere minder spitse voorvleugel en een duidelijke, lichte brede dwarslijn en golflijn.; grijze dwergspanner
Eupithecia subfuscata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

lariksdwergspanner
Eupithecia lariciata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

meldedwergspanner
Eupithecia simpliciata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
Gelijkende soorten rups: De rupsen van de Eupithecia-soorten lijken veel op elkaar. Bij determinatie kan de waardplant een handig hulpmiddel zijn.

Vliegtijd en gedrag: Half juni-eind augustus in één generatie. De vlinders komen op licht.
Levenscyclus: Rups: augustus-november. De rups leeft op de bloemen en de zaden van de waardplant. De soort overwintert als pop in de strooisellaag.
Waardplanten: Duizendblad.
Habitat: Open verwaarloosde grond in kustgebieden en in de duinen; ook wegbermen en ruige graslanden.; duinen

industriegebieden

ruige graslanden

stedelijke omgeving

wegbermen

Zeldzaamheid: Zeldzaam. Komt lokaal voor in de zuidelijke helft van het land. RL: ernstig bedreigd.
België: Zeer zeldzaam in het hele land. Vroeger bekend uit alle provincies, maar gedocumenteerde, recente meldingen ontbreken.
Mondiaal: Lokaal van West-Europa inclusief Engeland via Midden- en Oost-Europa tot in Siberië. Noord-Zuid: Zuid-Scandinavië en de Middellandse Zeelanden, oostelijk tot Klein-Azië.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Engelse naam

Yarrow Pug

Duitse naam

Trockenrasen-Schafgarben-Blütenspanner

Franse naam

l'Eupithécie du millefeuille

Toelichting Nederlandse naam

Alle soorten uit het Genus Eupithecia plus nog een aantal andere kleine spanners zijn samengebracht onder de groepsnaam dwergspanner.
Duizendblad is de (enige) waardplant van deze dwergspanner.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Eupithecia: eu is goed, goedig en pithex, pithekos is een dwerg. De vlinders hebben een aantrekkelijk uiterlijk en zijn klein. Haworth schrijft: mooie vlinders, als ze rusten zien ze er prachtig uit: de vleugels gespreid en vlak, elegant gedrukt tegen de ondergrond; eigenlijk helemaal ontworpen om ze in vlinderkasten te verzamelen.
Millefoliata: Achilea millefolium is gewoon duizendblad, de voedselplant van de rups.

Auteursnaam en jaartal