Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het hele land voor, vooral op zandgronden; op sommige vliegplaatsen talrijk. Dankzij de aanplant van jeneverbes in veel tuinen breidt deze soort zich steeds verder uit. RL: bedreigd.
Voorvleugellengte: 10-12 mm. De voorvleugel van deze dwergspanner is vrij spits en heeft een duidelijk patroon van vele dwarslijnen. De belangrijkste hiervan is de middelste dwarslijn, die om de vrij kleine middenstip buigt en een haakse hoek maakt. De buitenste lichte dwarsband op de voorvleugel maakt bij de voorrand een vrij scherpe zigzagslinger. Op de bovenkant van het borststuk ligt een wit vlekje, dat echter niet altijd zichtbaar is. Melanistische exemplaren zijn uiterlijk meestal niet van melanistische vormen van andere soorten te onderscheiden; voor een zekere determinatie is in dat geval genitaliënonderzoek nodig.
24-26 mm. Lijf lichtbruin of groen met een donkerder ruglijn, een vage subdorsale lijn en een bleke wit- of geelachtige stigmalijn.
Zie de lindedwergspanner (E. egenaria), de schermbloemdwergspanner (E. tripunctaria), de grijze dwergspanner (E. subfuscata), de duizendbladdwergspanner (E. millefoliata) en de grasklokjesdwergspanner (E. impurata).
duizendbladdwergspanner
Eupithecia millefoliata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
grijze dwergspanner
Eupithecia subfuscata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
schermbloemdwergspanner
Eupithecia tripunctaria
GEOMETRIDAE: Larentiinae
lindedwergspanner
Eupithecia egenaria
GEOMETRIDAE: Larentiinae
grasklokjesdwergspanner
Eupithecia impurata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
Hoekbanddennenspanner (Pennithera firmata), sparspanner (Thera variata), schijn-sparspanner (Thera britannica), naaldboomspanner (Thera obeliscata), jeneverbesspanner (Thera juniperata), streepjesdwergspanner (Eupithecia intricata), dennenspanner (Bupalus piniaria), dennenbandspanner (Pungeleria capreolaria), lariksspanner (Macaria signaria) en gerimpelde spanner (Macaria liturata).
De rupsen van de Eupithecia-soorten lijken veel op elkaar. Bij determinatie kan de waardplant een handig hulpmiddel zijn. Vergelijk daarnaast ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen en het habitat.
najaarsboomspanner
Alsophila aceraria
GEOMETRIDAE: Larentiinae
schijn-sparspanner
Thera britannica
GEOMETRIDAE: Larentiinae
sparspanner
Thera variata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
hoekbanddennenspanner
Pennithera firmata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
jeneverbesspanner
Thera juniperata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
streepjesdwergspanner
Eupithecia intricata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
lariksspanner
Macaria signaria
GEOMETRIDAE: Larentiinae
gerimpelde spanner
Macaria liturata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
dennenspanner
Bupalus piniaria
GEOMETRIDAE: Larentiinae
dennenbandspanner
Pungeleria capreolaria
GEOMETRIDAE: Larentiinae
Half april-half september in twee generaties. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht; overdag kunnen ze opgejaagd worden van de takken van de waardplant.
Rups: juni-oktober. De soort overwintert als pop in de strooisellaag.
Europese lork en soms jeneverbes.
Naaldboomaanplanten, houtsingels, tuinen en parken.
Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het hele land voor, vooral op zandgronden; op sommige vliegplaatsen talrijk. Dankzij de aanplant van jeneverbes in veel tuinen breidt deze soort zich steeds verder uit. RL: bedreigd.
In Vlaanderen zeldzaam, met verspreide waarnemingen in alle provincies. In Wallonië wijdverbreid en lokaal vrij algemeen.
Van de Britse eilanden via West- en Midden-Europa tot Siberië, Kamtsjatka en het Amoergebied, ook Mongolië, Korea en Japan; in het zuiden: van Spanje en Italië tot de Balkan, in het noorden tot Midden-Scandinavië. Ook in Noord-Amerika.
Alle soorten uit het Genus Eupithecia plus nog een aantal andere kleine spanners zijn samengebracht onder de groepsnaam dwergspanner.
De Europese lork is de belangrijkste waardplant van deze dwergspanner.
Eupithecia: eu is goed, goedig en pithex, pithekos is een dwerg. De vlinders hebben een aantrekkelijk uiterlijk en zijn klein. Haworth schrijft: mooie vlinders, als ze rusten zien ze er prachtig uit: de vleugels gespreid en vlak, elegant gedrukt tegen de ondergrond; eigenlijk helemaal ontworpen om ze in vlinderkasten te verzamelen.
Lariciata: Larix decidua is de europese lork, de waardplant van deze soort.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
bruinbandspanner
Scotopteryx chenopodiata
grote voorjaarsspanner
Agriopis marginaria
vals witje
Siona lineata
witte grijsbandspanner
Cabera pusaria
grote vierbandspanner
Xanthorhoe quadrifasiata
bruin spannertje
Minoa murinata