zuidelijke tandvlinder Drymonia velitaris

Rupsen van de zuidelijke tandvlinder leven op eiken op warme standplaatsen.

Familie: tandvlinders (NOTODONTIDAE)
Onderfamilie: Notodontinae / Drymonia velitaris
Groep: Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid: Zeldzaam. Een soort met een beperkte verspreiding; komt lokaal voor in het midden, oosten en zuiden van het land. RL: gevoelig.
Rode lijst: gevoelig

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: ♂ 12-15 mm, ♀ 15-18 mm. Deze tandvlinder is goed van de andere Drymonia-soorten te onderscheiden door het zandgele wortelveld. De achtervleugel is donkerbruin.
Gelijkende soorten vlinder: Zie de witlijntandvlinder (D. querna), de gestreepte tandvlinder (D. dodonaea), de beukentandvlinder (D. obliterata) en de maantandvlinder (D. ruficornis).; maantandvlinder
Drymonia ruficornis
NOTODONTIDAE: Notodontinae

gestreepte tandvlinder
Drymonia dodonaea
NOTODONTIDAE: Notodontinae

beukentandvlinder
Drymonia obliterata
NOTODONTIDAE: Notodontinae

witlijntandvlinder
Drymonia querna
NOTODONTIDAE: Notodontinae

Vliegtijd en gedrag: Eind mei-begin augustus in één generatie. Zowel de mannetjes als de vrouwtjes komen meestal vroeg in de avond op licht.
Levenscyclus: Rups: juli-september. De rups zit vaak op de onderste takken van alleenstaande eiken op een warme standplaats. De soort overwintert als pop in een cocon in de strooisellaag of in de grond.
Waardplanten: Eik.
Habitat: Open gebieden met een warm microklimaat.; open landschappen algemeen

Zeldzaamheid: Zeldzaam. Een soort met een beperkte verspreiding; komt lokaal voor in het midden, oosten en zuiden van het land. RL: gevoelig.
België: Zeer zeldzaam in Vlaanderen. Slechts een beperkt aantal vindplaatsen in Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant. In Wallonië zeer zeldzaam met enkele vindplaatsen in Namen en Luxemburg.
Mondiaal: Van het noorden van het Iberisch schiereiland via Zuid- en Midden-Europa tot Rusland. In het zuiden via Midden-Italië, de Balkan en Turkije tot de Zwarte Zee en de Kaukasus. Naar het noorden tot Noord-Duitsland.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Duitse naam

Südlicher Zahnspinner

Franse naam

la Voile

Synoniemen

Ochrostigma velitaris, Drynobia velitaris, Notodonta velitaris

Toelichting Nederlandse naam

De zuidelijke tandvlinder is thuis in zuidelijker delen van Europa. Tandvlinders hebben aan de voorvleugel een uitstulping die in rust als een tand boven de vlinder uitsteekt.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam