berkenoogspanner Cyclophora albipunctata

Familie

spanners (GEOMETRIDAE)

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt vooral voor op de zandgronden; komt verspreid voor in de duinen. RL: kwetsbaar.

Rode lijst

kwetsbaar

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Begin mei-eind augustus in twee generaties. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht en op smeer. Overdag bezoeken ze bloemen zoals die van akkerdistel en kruiskruid en kunnen ze worden opgejaagd van de waardplant.

Levenscyclus

Rups: juni-juli en september-oktober. De soort overwintert als gordelpop aan een berkenblad.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Birch Mocha

Duitse naam

Birken-Gürtelpuppenspanner

Franse naam

l'Éphyre suspendue

Oud Nederlandse naam

berkenmeter

Synoniemen

Cosymbia albipunctata, Triodia albipunctata, Cyclophora pendularia, Ephyra pendularia

Meer

Toelichting Nederlandse naam

Oogspanners hebben alle een meer of minder duidelijk oog op de voorvleugels. Berk is de enige waardplant van deze oogspanner.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Cyclophora: kuklos is een ring en phoreo is dragen. De discale vlekken op de voorvleugels van een aantal soorten.
albipunctata: albus is wit en punctum is vlek, stip. Dit slaat op de witte pupillen in de ogen op voor- en achtervleugel.

Auteursnaam en jaartal

(Hufnagel, 1767)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 12-14 mm. De effen grijs- of witachtige grondkleur van de vleugels is kenmerkend voor de meeste exemplaren van deze soort. Sommige vlinders hebben bovendien een grijzige middenschaduw. Deze kan ook een rozerode kleur hebben, en een zweem van die kleur kan ook elders op de vleugel aanwezig zijn. Op de fijn grijs bespikkelde vleugels bevinden zich de voor de oogspanners (Cyclophora-soorten) kenmerkende oogjes. Vlinders van de tweede generatie zijn soms iets donkerder en grijzer.

Kenmerken rups

Tot 23 mm; lichaam roodachtig bruin tot grijsachtig purper met lichtgrijze lengtestrepen, of helder groen met geelachtige lengtestrepen; kop bruin.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de gemarmerde oogspanner (C. pendularia).

Gelijkende soorten rups

De rupsen van de Cyclophora-soorten zijn zeer variabel. Per soort zijn er diverse (kleur)varianten: er zijn rupsen met een soort ‘zijstrepen’, er zijn vrijwel egale groene varianten en vrijwel egaal bruinoranjeachtige varianten.
De variant met zijstrepen van deze soort lijkt op gemarmerde oogspanner (Cyclophora pendularia), bruine oogspanner (Cyclophora quercimontaria), gestippelde oogspanner (Cyclophora punctaria) en oranjerode oogspanner (Cyclophora puppillaria).
De vrijwel egaal groene variant lijkt op eikenoogspanner (Cyclophora porata), gele oogspanner (Cyclophora linearia) en oranjerode oogspanner (Cyclophora puppillaria).
De vrijwel egaal bruinoranjeachtige variant lijkt op gele oogspanner (Cyclophora linearia) en eikenoogspanner (Cyclophora porata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Vooral bossen en heiden.

Planten

Berk.

Waardplant

Berk
Betula

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

Alle soorten uit deze familie