bosbandspanner Epirrhoe rivata

De blauwe middenband met bruine randen steekt af op de lichtere voorvleugel van de bosbandspanner.
Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Larentiinae / Epirrhoe rivata
Groep
Nachtvlinder die zowel dagactief als nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(moeilijk tot zeer moeilijk te determineren)
Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen; in kleigebieden schaars of ontbrekend. RL: kwetsbaar.

Rode lijst
kwetsbaar

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-16 mm. Heeft een brede witte band aan de buitenzijde van de middenband op de voorvleugel; de dunne grijze lijn die er doorheen loopt is slechts zeer vaag zichtbaar of grotendeels afwezig, behalve soms dicht bij de voorrand van de vleugel. In de, eveneens brede, voortzetting van de witte band op de achtervleugel ontbreekt de grijze lijn. De donkere middenband is grijsblauw opgevuld en heeft bruine randen.

Gelijkende soorten vlinder

De gewone bandspanner (E. alternata) is kleiner en er loopt een duidelijke grijze lijn door de witte middenband. De dubbelhoekbandspanner (Euphyia biangulata) heeft een dubbel gepunt uitsteeksel aan de buitenrand van de middenband. Zie ook de springzaadbandspanner (Xanthorhoe biriviata) en de scherphoekbandspanner (Euphyia unangulata).

dubbelhoekbandspanner
Euphyia biangulata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

scherphoekbandspanner
Euphyia unangulata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

gewone bandspanner
Epirrhoe alternata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

springzaadbandspanner
Xanthorhoe biriviata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

Gelijkende soorten rups

Gewone bandspanner (Epirrhoe alternata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

gewone bandspanner
Epirrhoe alternata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

Vliegtijd en gedrag

Begin mei-begin september in twee generaties. De vlinders vliegen in de schemering en komen op licht. Ze zijn ook overdag vliegend waar te nemen.

Levenscyclus

Rups: juni-september. De soort overwintert als pop in een cocon in de strooisellaag.

Waardplanten

Diverse soorten walstro.

Habitat

Vooral brede bospaden, bosranden, hakhout, struwelen, duinen en ruige graslanden.

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen; in kleigebieden schaars of ontbrekend. RL: kwetsbaar.

België

Vrij zeldzaam in het hele land.

Mondiaal

Heel Europa, in het oosten slechts tot Zuid-Rusland; in het noorden Zuid-Scandinavië, inclusief Gotland en öland; in het zuiden het noordelijke Middellandse Zeegebied, de Balkan en Armenië.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Wood Carpet
Duitse naam
Weissbinden-Labkrautspanner
Franse naam
la Mélanippe claire
Synoniemen
Larentia rivata, Cidaria rivata, Melanippe rivata
Toelichting Nederlandse naam

De bandspanners hebben een bandtekening dwars over de vleugels. Deze bandspanner is een echte bossoort.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Epirrhoe: epirrhoe is een rivier, een overstroming. Dit verwijst naar de golflijnen op de vleugels.
rivata: rivus is een rivier; ook hier weer een relatie met de golflijnen op de vleugels.

Auteursnaam en jaartal
(Hübner, 1813)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

grijze dwergspanner
Eupithecia subfuscata

iepenvenusje
Venusia blomeri

gestreepte bremspanner
Perconia strigillaria

geel spannertje
Hydrelia flammeolaria

dennendwergspanner
Eupithecia indigata

bleke novemberspanner
Epirrita christyi

alle soorten uit deze familie