springzaadbandspanner Xanthorhoe biriviata

Familie

spanners (GEOMETRIDAE)

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een soort die verspreid over het land voorkomt in vochtige, bosachtige gebieden; plaatselijk soms algemeen. RL: niet bedreigd.

Rode lijst

niet bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind maart-begin september in twee generaties. De vlinders vliegen vanaf laat in de middag tot in de schemering en komen op licht.

Levenscyclus

Rups: juni-september. De soort overwintert als pop.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Balsam Carpet

Duitse naam

Springkraut-Blattspanner

Franse naam

la Larentie des impatientes

Synoniemen

Cidaria biriviata, Cidaria pomoeriaria, Xanthorhoe pomoeriaria, Larentia pomoeriaria

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De bandspanners hebben een bandtekening dwars over de vleugels.
Waardplanten van deze bandspanner behoren alle tot de springzaadachtigen.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Xanthorhoe: xanthos is geel en rhoe is een stroom, een rivier; verwijzend naar de gelige kronkellijnen die een aantal soorten van dit genus kenmerken.
biriviata: bi is twee en rivus is een stroom, een beekje; wijzend op de twee kronkellijnen op de voorvleugels.

Auteursnaam en jaartal

(Borkhausen, 1794)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 12-14 mm. Te onderscheiden van verwante soorten door de vorm en de kleur van de middenband. De band is over het geheel genomen vrij regelmatig van vorm; de buitenrand heeft echter een markant puntig uitsteeksel. De kleur van de middenband is een combinatie van egaal zwart, bruin en donkergrijs. De voorjaarsgeneratie is tamelijk licht gekleurd met een lichtbruin tint. Over de voorvleugel loopt een duidelijke witte band aan de buitenzijde van de middenband en in het wortelveld zijn meerdere bruine bandjes te zien. De zomergeneratie is doorgaans donkerder gekleurd en mist de witte band.

Gelijkende soorten vlinder

De eerste generatie van de gewone bandspanner (Epirrhoe alternata) is grijzer van kleur, de band in het wortelveld is niet lichtbruin en over de achtervleugel lopen net zulke krachtige banden als over de voorvleugel. De scherphoekbandspanner (Euphyia unangulata) en de bosbandspanner (Epirrhoe rivata)vertonen een zekere overeenkomst met de voorjaarsgeneratie, maar vliegen later in het jaar. De middenband van de vierbandspanner (X. ferrugata) heeft geen sterke kleurschakering en de randen van deze band zijn veel meer gegolfd. Zie ook de grote vierbandspanner (X. quadrifasiata).

Gelijkende soorten rups

Koolbandspanner (Xanthorhoe designata), bruine vierbandspanner (Xanthorhoe spadicearia), vierbandspanner (Xanthorhoe ferrugata), grote vierbandspanner (Xanthorhoe quadrifasiata), geoogde bandspanner (Xanthorhoe montanata), zwartbandspanner (Xanthorhoe fluctuata), scherphoekbandspanner (Euphyia unangulata) en egale bosrankspanner (Horisme tersata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Natte weilanden met bomen, vochtige graslanden, vochtige bossen en paden langs kanalen of rivieren.

Planten

Groot springzaad, klein springzaad en reuzenbalsemien.

Waardplant

Springzaad
Impatiens

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

Alle soorten uit deze familie