drielijnuil Charanyca trigrammica

Ga direct naar:

Basis
Herkenning
Levenswijze
Verspreiding & Trends
Habitat & Planten
Benaming

Familie

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt vooral voor in de duinen en op de zandgronden in het binnenland; wordt ook daarbuiten af en toe waargenomen. RL: niet bedreigd.

Rode lijst

niet bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Eind april-eind juli in één generatie. De vlinders rusten overdag in het gras en bezoeken bloemen.

Levenscyclus

Rups: juni-april. De rups foerageert ´s nachts laag bij de grond en verbergt zich overdag in de grond, waar ook de verpopping plaatsvindt. De soort overwintert als rups.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Treble Lines

Duitse naam

Dreilinieneule

Franse naam

l'Évidente , la Noctuelle trilignée

Synoniemen

Grammesia trigrammica, Meristis trigrammica, Caradrina trigrammica, Caradrina trilinea, Caradrina bilinea

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De drie lijnen dwars over de voorvleugel zijn kenmerkend. Ook de Latijnse, Franse, Duitse en Engelse naam wijst op de drielijnigheid.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Charanyca: khara is genoegen, plezier en nux, nuctos is nacht, nachtelijk. Verwijzend naar de nachtelijke levenswijze. Een Griekse benadering van Noctua.
trigrammica: tri- is drie en gramma is lijn; met drie (dwars-)lijnen dus.

Auteursnaam en jaartal

(Hufnagel, 1766)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-17 mm. Deze stevig gebouwde uil heeft een vrij brede, enigszins spits toelopende voorvleugel. Kenmerkend is het patroon van drie ruwweg parallel lopende donkere dwarslijnen op een effen ondergrond. De binnenste en de buitenste dwarslijn zijn dun en vrij scherp; daar tussenin ligt een bredere diffuse middelste dwarslijn. De kleur van de voorvleugel bestaat uit een mengeling van grijs- of oranjeachtig bruin en melkwit met een fijne donkere spikkeling. De vleugelzoom is doorgaans donkerder dan de rest van de vleugel en ook aan de buitenzijde van de middelste dwarslijn is vaak een donkere zone aanwezig; bij sommige exemplaren is de vleugel vanaf de middelste dwarslijn tot aan de achterrand geheel donkerder. Soms komen donkerbruine vlinders voor met licht afgezette centrale dwarslijnen.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de tweestreepgrasuil (Mythimna turca).

Gelijkende soorten rups

Gewone stofuil (Hoplodrina octogenaria), egale stofuil (Hoplodrina blanda) en zuidelijke stofuil (Hoplodrina ambigua).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Gelijkende soorten vlinder

tweestreepgrasuil

Gelijkende soorten rups

zuidelijke stofuil

gewone stofuil

egale stofuil

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt vooral voor in de duinen en op de zandgronden in het binnenland; wordt ook daarbuiten af en toe waargenomen. RL: niet bedreigd.

België

Vrij zeldzaam, met een versnipperde verspreiding in Vlaanderen, van de Westkust tot aan de Maas. Lokaal algemeen. In Wallonië vrij algemeen en wijdverbreid.

De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Nagenoeg heel Europa, noordelijk tot Noord-Engeland en Zuid-Scandinavië. Naar het zuiden tot Noord-Spanje, Zuid-Italië, Sicilië en Griekenland. Ook in Klein-Azië (Noord-Turkije) en in de Kaukasus.

Trends

Trend op lange en korte termijn

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.