geblokte stipspanner Idaea emarginata

Door de geschulpte achterrand van de vleugels is de geblokte stipspanner goed te herkennen.

Familie: spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie: Sterrhinae / Idaea emarginata
Groep: Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid: Vrij algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: kwetsbaar.
Rode lijst: kwetsbaar

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 11-13 mm. Goed te herkennen aan de grof geschulpte achterrand van de vleugels, de scherpe fraai golvende centrale dwarslijnen, de duidelijke vleugeladers en de duidelijke middenstip op zowel de voor- als de achtervleugel. Het mannetje is zandkleurig tot lichtbruin, het kleinere vrouwtje is meer oranje getint en donkerder. Ook loopt bij het vrouwtje een duidelijke brede middenschaduw over de voor- en achtervleugel; bij het mannetje is deze vaag of nauwelijks zichtbaar. De franje langs beide vleugels is opvallend geblokt. Er is weinig variatie.
Gelijkende soorten rups: Okergele spanner (Idaea ochrata), geelpurperen spanner (Idaea muricata), randstipspanner (Idaea sylvestraria) en satijnstipspanner (Idaea subsericeata). Let op: de rups kan ook verward worden met rupsen van de Scopula-soorten.
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).; geelpurperen spanner
Idaea muricata
GEOMETRIDAE: Sterrhinae

okergele spanner
Idaea ochrata
GEOMETRIDAE: Sterrhinae

randstipspanner
Idaea sylvestraria
GEOMETRIDAE: Sterrhinae

satijnstipspanner
Idaea subsericeata
GEOMETRIDAE: Sterrhinae

Vliegtijd en gedrag: Half juni-eind augustus in één generatie; hoogst zelden een partiële tweede generatie in september. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen in kleine aantallen op licht.
Levenscyclus: Rups: juli-mei. De soort overwintert als jonge rups en verpopt zich in een cocon in de strooisellaag.
Waardplanten: Diverse kruidachtige planten, waaronder akkerwinde; ook ratelpopulier, opslag van grauwe wilg en dorre berkenbladeren.
Habitat: Vochtige bossen, moerassen, ruige graslanden, struwelen langs sloten, schorren, kwelders en slikken.; beekoevers

kwelders/schorren/slikken

moerassen

rivieroevers

ruige graslanden

struwelen

vochtige loofbossen

Zeldzaamheid: Vrij algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: kwetsbaar.
België: Zeldzaam, maar wijdverbreid in het hele land. Iets algemener in de Kempen.
Mondiaal: Van Marokko en het Iberisch Schiereiland via West- en Midden-Europa (inclusief de Britse eilanden) oostwaarts tot Rusland en Midden-Azië (Altaj); in het noorden tot Midden-Scandinavië, in het zuiden: Italië, de Balkan, tot de Kaukasus en Toerkmenistan.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Engelse naam

Small Scallop

Duitse naam

Zackenrand-Zwergspanner

Franse naam

l'Échanchrée

Synoniemen

Acidalia emarginata, Sterrha emarginata

Toelichting Nederlandse naam

De stipspanners hebben een meer of minder duidelijke middenstip op voor- en ook vaak op achtervleugels. Nagenoeg alle Scopula's en Idaea's zijn stipspanners.
Geblokte wijst naar de geblokte franje aan de vleugels van deze stipspanner.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Idaea: idaios heeft betrekking op de berg Ida, de uitzichtplaats van waaruit de goden en godinnen de gevechten rond Troje volgden.
emarginata: emarginatus is beroofd van de rand: delen van de rand ontbreken.

Auteursnaam en jaartal