gevlekte silene-uil Hadena confusa

Familie
uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie
Hadeninae / Hadena confusa
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Zeldzaam. Een soort die verspreid over het land slechts af en toe wordt waargenomen. RL: gevoelig.

Rode lijst
bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-16 mm. Op de zwartachtig grijze voorvleugel bevinden zich enkele kenmerkende witte vlekken: in de vleugelpunt, in de binnenrandhoek en rond de eveneens witte ringvlek en niervlek. De vlekken rond de niervlek en de ringvlek zijn soms samengesmolten tot een soort diagonale band, die echter nooit de binnenrand van de vleugel raakt.

Kenmerken rups

Tot 30 mm; lichaam mat geelachtig bruin tot roodachtig bruin; onderzijde bleek grijsachtig, soms met groene zweem; over de rug een rij grijsachtig bruine, V-vormige vlekken; kop roodachtig bruin met donkerder tekening.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de witband-silene-uil (H. compta) en de witvlek-silene-uil (H. albimacula).

witband-silene-uil
Hadena compta
NOCTUIDAE: Hadeninae

witvlek-silene-uil
Hadena albimacula
NOCTUIDAE: Hadeninae

Gelijkende soorten rups

Gevorkte silene-uil (Sideridis rivularis), witband-silene-uil (Hadena compta) en gewone silene-uil (Hadena bicruris).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

gevorkte silene-uil
Sideridis rivularis
NOCTUIDAE: Hadeninae

witband-silene-uil
Hadena compta
NOCTUIDAE: Hadeninae

gewone silene-uil
Hadena bicruris
NOCTUIDAE: Hadeninae

Vliegtijd en gedrag

Begin mei-begin juli in één generatie; soms een zeer kleine partiële generatie tot begin september. De vlinders komen op licht en bezoeken bloemen.

Levenscyclus

Rups: juni-augustus of september. De jonge rups leeft in de zaaddozen van de waardplant; grotere rupsen foerageren ´s nachts op de zaaddozen en op de bladeren en verlaten overdag de waardplant om zich dicht bij de grond te verbergen. De soort overwintert als pop in een cocon in de grond.

Waardplanten

Diverse soorten silene; met name blaassilene.

Habitat

Vooral graslanden.

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Een soort die verspreid over het land slechts af en toe wordt waargenomen. RL: gevoelig.

België

Zeer zeldzaam in het hele land. Vroeger bekend uit alle provincies, maar recente waarnemingen ontbreken.

Mondiaal

Noord-Afrika (Marokko, Algerije), het Iberisch schiereiland en heel Europa tot Midden-Azië. Hier sluit de zustersoort H. variolata ssp.dealbata (Staudinger, 1892) op het areaal aan. Deze laatste reikt tot Oost-Azië (Hacker, 1996). H. confusa in Europa naar het westen tot de Britse eilanden en naat het noorden tot Scandinavië. In het zuiden het Middellandse Zeegebied, Turkije en noordelijk Voor-Azië.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Marbled Coronet
Duitse naam
Marmorierte Nelkeneule
Franse naam
la Noctuelle saupoudrée
Synoniemen
Hadena conspersa, Dianthoecia conspersa, Hadena nana, Dianthoecia nana
Toelichting Nederlandse naam

Diverse silene-soorten zijn waardplant van deze soort.
Een afwisseling van bruine en witte vleugelvlekken bepaalt het kenmerkende uiterlijk van deze soort. De Latijnse soortnaam confusa heeft ook met deze vlekken te maken.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Hadena: hades is de onderwereld. Schrank vertaald 'Trübeule' met 'moping owl' (kniezende uil). Deze naam had aanvankelijk de status van een familienaam.
confusa: confusus is verward; naar het ingewikkelde patroon op de vleugels waar donkere en lichte tekeningen door elkaar zijn gemengd. Het wijst niet op de mogelijke verwarring met verwante soorten omdat dit de eerste was die werd benoemd.

Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1766)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

zwart weeskind
Mormo maura

kromzitter
Asteroscopus sphinx

grote worteluil
Agrotis ipsilon

tweestreepgrasuil
Mythimna turca

gele uil
Enargia paleacea

nazomeruil
Ammoconia caecimacula

alle soorten uit deze familie