gevlekte silene-uil Hadena confusa
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Zeldzaam. Een soort die verspreid over het land slechts af en toe wordt waargenomen. RL: gevoelig.
Rode lijst
bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Begin mei-begin juli in één generatie; soms een zeer kleine partiële generatie tot begin september. De vlinders komen op licht en bezoeken bloemen.
Levenscyclus
Rups: juni-augustus of september. De jonge rups leeft in de zaaddozen van de waardplant; grotere rupsen foerageren ´s nachts op de zaaddozen en op de bladeren en verlaten overdag de waardplant om zich dicht bij de grond te verbergen. De soort overwintert als pop in een cocon in de grond.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Marbled Coronet
Duitse naam
Marmorierte Nelkeneule
Franse naam
la Noctuelle saupoudrée
Synoniemen
Hadena conspersa, Dianthoecia conspersa, Hadena nana, Dianthoecia nana
Meer
Toelichting Nederlandse naam
Diverse silene-soorten zijn waardplant van deze soort.
Een afwisseling van bruine en witte vleugelvlekken bepaalt het kenmerkende uiterlijk van deze soort. De Latijnse soortnaam confusa heeft ook met deze vlekken te maken.
Toelichting wetenschappelijke naam
Hadena: hades is de onderwereld. Schrank vertaald 'Trübeule' met 'moping owl' (kniezende uil). Deze naam had aanvankelijk de status van een familienaam.
confusa: confusus is verward; naar het ingewikkelde patroon op de vleugels waar donkere en lichte tekeningen door elkaar zijn gemengd. Het wijst niet op de mogelijke verwarring met verwante soorten omdat dit de eerste was die werd benoemd.
Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1766)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 14-16 mm. Op de zwartachtig grijze voorvleugel bevinden zich enkele kenmerkende witte vlekken: in de vleugelpunt, in de binnenrandhoek en rond de eveneens witte ringvlek en niervlek. De vlekken rond de niervlek en de ringvlek zijn soms samengesmolten tot een soort diagonale band, die echter nooit de binnenrand van de vleugel raakt.
Kenmerken rups
Tot 30 mm; lichaam mat geelachtig bruin tot roodachtig bruin; onderzijde bleek grijsachtig, soms met groene zweem; over de rug een rij grijsachtig bruine, V-vormige vlekken; kop roodachtig bruin met donkerder tekening.
Gelijkende soorten vlinder
Zie de witband-silene-uil (H. compta) en de witvlek-silene-uil (H. albimacula).
Gelijkende soorten rups
Gevorkte silene-uil (Sideridis rivularis), witband-silene-uil (Hadena compta) en gewone silene-uil (Hadena bicruris).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Gelijkende soorten vlinder
Gelijkende soorten rups
Verspreiding
Zeldzaamheid
Zeldzaam. Een soort die verspreid over het land slechts af en toe wordt waargenomen. RL: gevoelig.
België
Zeer zeldzaam in het hele land. Vroeger bekend uit alle provincies, maar recente waarnemingen ontbreken.
De soort staat als Regionaal Uitgestorven op de Rode Lijst Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Noord-Afrika (Marokko, Algerije), het Iberisch schiereiland en heel Europa tot Midden-Azië. Hier sluit de zustersoort H. variolata ssp.dealbata (Staudinger, 1892) op het areaal aan. Deze laatste reikt tot Oost-Azië (Hacker, 1996). H. confusa in Europa naar het westen tot de Britse eilanden en naat het noorden tot Scandinavië. In het zuiden het Middellandse Zeegebied, Turkije en noordelijk Voor-Azië.
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Vooral graslanden.
Planten
Diverse soorten silene; met name blaassilene.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
