kleine wortelhoutspanner Electrophaes corylata

Op de voorvleugel van de kleine wortelhoutspanner is de donkere middenband, die vaak onderbroken is, kenmerkend.
Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Larentiinae / Electrophaes corylata
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt in bosachtige streken op de zandgronden en lokaal in de duinen voor. RL: kwetsbaar.

Rode lijst
kwetsbaar

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-16 mm. Kenmerkend op de voorvleugel is de relatief smalle en onregelmatig gerande donkere middenband, die vlak bij de binnenrand van de vleugel vaak onderbroken is of in ieder geval heel dicht samengeknepen. Tussen de donkere middenband en de donkere vleugelwortel ligt een zone die in het midden lichtbruin is en langs de randen helder wit. Ook aan de andere zijde van de middenband heeft de voorvleugel een enigszins onregelmatig patroon van lichtbruine, donkerbruine en witte gedeelten.

Gelijkende soorten vlinder

Het grotere vrouwtje kan verward worden met de fraaie walstrospanner (Lampropteryx suffumata), die echter een duidelijk helderder en gelijkmatiger tekening heeft.

fraaie walstrospanner
Lampropteryx suffumata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

Gelijkende soorten rups

Gehoekte schimmelspanner (Dysstroma citrata), schimmelspanner (Dysstroma truncata), papegaaitje (Chloroclysta siterata) en oranje bruinbandspanner (Cidaria fulvata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

papegaaitje
Chloroclysta siterata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

gehoekte schimmelspanner
Dysstroma citrata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

schimmelspanner
Dysstroma truncata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

oranje bruinbandspanner
Cidaria fulvata
GEOMETRIDAE: Larentiinae

Vliegtijd en gedrag

Begin mei-half juli in één generatie. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht. Ze kunnen overdag opgejaagd worden uit de struiken.

Levenscyclus

Rups: juni-oktober. De rupsen groeien langzaam. De soort overwintert als pop in de strooisellaag.

Waardplanten

Diverse loofbomen en struiken zoals els en sleedoorn. In Finland ook op berk, prunus, eik, lijsterbes en linde.

Habitat

Vooral loofbossen, struwelen en andere struikachtige plaatsen; soms parken en tuinen.

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt in bosachtige streken op de zandgronden en lokaal in de duinen voor. RL: kwetsbaar.

België

In Vlaanderen vrij zeldzaam en wijdverbreid in de Kempen en delen van Vlaams-Brabant; minder algemeen in Oost-Vlaanderen en grotendeels ontbrekend in West-Vlaanderen. In Wallonië wijdverbreid en lokaal algemeen ten zuiden van Samber en Maas.

Mondiaal

Van Spanje, West- en Midden-Europa tot Japan; in het zuiden van Italië tot de Balkan en in het noorden tot Noord-Scandinavië.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Broken Barred Carpet
Duitse naam
Laubholz-Bindenspanner
Franse naam
la Cidarie rompue
Synoniemen
Larentia corylata, Cidaria corylata, Cidaria ruptata
Toelichting Nederlandse naam

Kleine wortelhoutspanner is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw).
Deze spanner is kleiner dan Eulithis prunata, wortelhoutspanner.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Electrophaes: elektron is iets glimmends, amber, goud of zilver en phaos is licht, helderheid. Bedoeld wordt het glimmend geelbruine op de voorvleugel.
corylata: Corylus avellana, hazelaar. Een van de vele voedselplanten van deze soort.

Auteursnaam en jaartal
(Thunberg, 1792)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

bruine bergspanner
Euphyia frustata

bleke novemberspanner
Epirrita christyi

gerimpelde spanner
Macaria liturata

jeneverbesspanner
Thera juniperata

variabele spikkelspanner
Alcis repandata

zoomvlekspanner
Stegania cararia

alle soorten uit deze familie