oranje bremspanner Isturgia limbaria

De oranje bremspanner vliegt bij zonnig weer en rust met de vleugels naar elkaar toe gevouwen.

Familie: spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie: Ennominae / Isturgia limbaria
Groep: Nachtvlinder die dagactief is
Hoe moeilijk te herkennen: (goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid: Zeldzaam. Komt verspreid over het land lokaal voor, vooral op de zandgronden. RL: ernstig bedreigd.
Rode lijst: ernstig bedreigd

Verspreiding

Vliegtijd

Kenmerken vlinder: Voorvleugellengte: 13-15 mm. Zowel het mannetje als het vrouwtje hebben oranjegele vleugels met een chocoladebruine zoom, die bij het vrouwtje iets minder duidelijk is. De op de voor- en achtervleugel aanwezige bruine bestuiving kan variëren, waardoor sommige exemplaren meer bruingrijs van kleur zijn. De vleugels hebben enigszins afgeronde punten. In rust worden de vleugels boven de rug naar elkaar toe gevouwen zoals bij dagvlinders en wordt de groenbruine onderzijde van de achtervleugel met de sterke spikkeling en de witte strepen zichtbaar. Het mannetje heeft geveerde antennen.
Kenmerken rups: Tot 24 mm; lichaam groen of bruin met over de rug een donkere middenstreep met aan weerszijden lichte lengtestrepen; over de spiracula een zwartgezoomde gele lengtestreep; kop groen of bruin.
Gelijkende soorten rups: Klaverspanner (Chiasmia clathrata) en boterbloempje (Pseudopanthera macularia).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).; klaverspanner
Chiasmia clathrata
GEOMETRIDAE: Ennominae

boterbloempje
Pseudopanthera macularia
GEOMETRIDAE: Ennominae

Vliegtijd en gedrag: Half april-half augustus in twee generaties. De vlinders vliegen bij zonnig weer en worden soms opgejaagd van de waardplant.
Levenscyclus: Rups: juni en oktober. De pop overwintert in de grond, soms meerdere jaren achter elkaar.
Waardplanten: Brem.
Habitat: Zonnige plaatsen in bosachtige gebieden, heiden, schrale graslanden, spoordijken en duinen.; bosachtige gebieden

duinen

graslanden

heiden

spoordijken

Zeldzaamheid: Zeldzaam. Komt verspreid over het land lokaal voor, vooral op de zandgronden. RL: ernstig bedreigd.
België: In Vlaanderen sterk achteruitgegaan en inmiddels zeer zeldzaam; enkele vindplaatsen in de Kempen, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant. In Wallonië wijdverbreid en lokaal algemeen, vooral in de Ardennen.
Mondiaal: Een Europese soort. Lokaal in Spanje en Frankrijk, op Corsica, in Italië, Engeland, de Benelux, Zwitserland, Oostenrijk en Duitsland. Dus beperkt tot de westelijke helft van Europa. Ook binnen Duitsland een westelijke verspreiding. De oostelijkste vindplaats ligt aan de Oostzeekust.
Trend op lange en korte termijn: Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden: Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.; voor 1950

1950 - 1979

1980 - 1999

2000 - feb 2016

Engelse naam

Frosted Yellow

Duitse naam

Schwarzgesäumter Besenginsterspanner

Franse naam

la Phalène bordée , la Phalène noble , l Entourée

Synoniemen

Fidonia limbaria, Speranza conspicuaria

Toelichting Nederlandse naam

Brem is de enige waardplant van deze spannersoort.
Voor- en achtervleugels zijn prachtig oranje.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Isturgia: histourgia is weven, vlechten, de betekenis is niet duidelijk. Mogelijk slaat dit op de zwarte spikkels op de vleugels.
limbaria: limbatus is met grenzen. Van de costa en de termen die sterk contrasteren met de oranje grondkleur.

Auteursnaam en jaartal