brede-w-uil Lacanobia w-latinum

Familie
uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie
Hadeninae / Lacanobia w-latinum
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land voor, vooral op de zandgronden in het binnenland en in de duinen. RL: kwetsbaar.

Rode lijst
kwetsbaar

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 18-21 mm. Goed van de andere Lacanobia-soorten te onderscheiden door de gemiddeld grotere afmeting, de krachtige, scherp begrensde tekening op de voorvleugel en de grof geschulpte buitenste dwarslijn. Tussen de niervlek en de golflijn ligt een gelijkmatige lichtgrijze zone. Er is weinig variatie in kleur en tekening; soms komen exemplaren met een paarsachtige tint voor.

Kenmerken rups

Tot 45 mm; vrij dik; lichaam varieert in kleur van mat bruin tot grijs of olijfgroen; over de rug een rij donkerbruine ruit- en wigvormige vlekken; onder de witachtige spiracula is de lichaamskleur bleek grijsachtig bruin; kop bruin met twee zwarte strepen.

Gelijkende soorten vlinder

De Geoogde w-uil (L. contigua) is kleiner en smaller en heeft een duidelijke lichte V over de beide voorvleugels. Bij de w-uil (L. thalassina) is de buitenste dwarslijn niet grof geschulpt maar fijn getand. Zie ook de grauwe grasuil (Apamea remissa) en de zwartstreepuil (Hyppa rectilinea).

zwartstreepuil
Hyppa rectilinea
NOCTUIDAE: Hadeninae

w-uil
Lacanobia thalassina
NOCTUIDAE: Hadeninae

geoogde w-uil
Lacanobia contigua
NOCTUIDAE: Hadeninae

grauwe grasuil
Apamea remissa
NOCTUIDAE: Hadeninae

Gelijkende soorten rups

Kooluil (Mamestra brassicae).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

kooluil
Mamestra brassicae
NOCTUIDAE: Hadeninae

Vliegtijd en gedrag

Eind april-eind juli in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen. Overdag worden ze soms rustend op paaltjes of boomstammen aangetroffen.

Levenscyclus

Rups: juni-augustus. De rups foerageert ´s nachts. De soort overwintert als pop in de grond.

Waardplanten

Allerlei houtige en kruidachtige planten, waaronder brem, verfbrem, sint-janskruid, zuring, walstro en braam.

Habitat

Vooral graslanden en heiden; soms open bossen.

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land voor, vooral op de zandgronden in het binnenland en in de duinen. RL: kwetsbaar.

België

In Vlaanderen zeldzaam. Wijdverbreid ten oosten van de lijn Antwerpen-Brussel, zeer zeldzaam ten westen daarvan. In Wallonië zeldzaam in alle provincies.

Mondiaal

Van het Iberisch schiereiland via heel Europa, de Kaukasus en het middenaziatische gebergte tot Oost-Azië. De noordgrens ligt over Zuid-Scandinavië (zonder Noorwegen), de zuidgrens over het Middellandse Zeegebied tot Voor-Azië.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Light Brocade
Duitse naam
Graufeld-Kräutereule
Franse naam
la Noctuelle du genêt
Synoniemen
Mamestra w-latinum, Lacanobia genistae, Hadena genistae, Mamestra genistae, Polia genistae
Toelichting Nederlandse naam

De w-uilen zijn Lacanobia-soorten en hebben tegen de achterrand van de voorvleugel een duidelijke w. De kenmerkende w van deze soort is breed en komt uit een breed wit zoomveld.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Lacanobia: een foute schrijfwijze van lachanobia; lakhana is groenten en bioo is leven. Het oorspronkelijke genus was uitgebreider en omvatte ook een aantal groente-eters, zoals M. brassicae.
w-latinum: w-latinum verwijst naar de twee naast elkaar liggende V's. Het Latijnse alfabet kent geen W en dus moest de W gelatiniseerd worden: w-latinum.

Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1766)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

gamma-uil
Autographa gamma

gelijnde grasuil
Tholera decimalis

glanzende marmeruil
Pseudeustrotia candidula

w-uil
Lacanobia thalassina

gekamde graanworteluil
Euxoa aquilina

spitsvleugelgrasuil
Mythimna straminea

alle soorten uit deze familie