geelbruine rietboorder Archanara dissoluta

Voorvleugellengte: 12-15 mm. De voorvleugel van deze uil heeft een sterk gebogen voorrand. Bij het mannetje is de vleugel vrij breed met een stompe vleugelpunt, de vleugel van het vrouwtje is iets smaller en heeft een spitsere vleugelpunt. De meeste exemplaren hebben een doffe, soms roodachtig getinte strokleurige voorvleugel die grijs en zwartachtig bestoven is; de voorvleugel van het vrouwtje is vaak iets lichter en gelijkmatiger getekend dan die van het mannetje. Vanuit de vleugelwortel loopt midden over de vleugel een vrij dikke grauwbruine veeg, die bij het mannetje steeds breder wordt en doorloopt tot bij de achterrand (hoewel dit niet altijd even goed zichtbaar is); bij het vrouwtje vervaagt de veeg in het middenveld. Van de lichtgerande niervlek, die zich bij het mannetje in en bij het vrouwtje aan het eind van de donkere veeg bevindt, is in de meeste gevallen alleen de zwartachtige binnenste lob goed zichtbaar. Bij sommige exemplaren, vooral de meer donkere, is de niervlek in z’n geheel zichtbaar. De franjelijn bestaat uit zwarte vlekjes. De achtervleugel is grijs of witachtig grijs. Op de onderzijde van de voor- en achtervleugel is een middenvlek zichtbaar.

De witkraagrietboorder (A. neurica) heeft een witte kraagrand op de bovenzijde van het borststuk en op de onderzijde van de voor- en de achtervleugel ontbreekt de middenvlek. Deze soort is iets kleiner en de voorrand en de achterrand vormen een rechte hoek met een scherpere vleugelpunt. Bovendien is in de donkere centrale veeg vaak ook een gedeeltelijke ringvlek zichtbaar. De egelskopboorder (Globia sparganii) is groter en lichter van kleur en mist de witachtige omranding van de niervlek. Zie ook de gestippelde rietboorder (Lenisa geminipuncta), de smalvleugelrietboorder (Chilodes maritima) en de stippelrietboorder (Protarchanara brevilinea).

Witkraagrietboorder (Archanara neurica).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Half juni-begin september in één generatie. De vlinders komen op licht en in mindere mate op smeer.

Rups: april-juli. De rups leeft in een stengel van de waardplant en wisselt tijdens het groeien diverse malen van plant. De verpopping vindt plaats onder in een stevige stengel van de waardplant met de kop naar beneden. De soort overwintert als ei.

Riet.

Rietlanden en slootkanten.

Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het land voor; de meeste waarnemingen komen uit de westelijke helft van het land. RL: bedreigd.

In Vlaanderen zeldzaam, maar wijdverbreid in alle provincies. Ontbreekt nagenoeg in Wallonië.

Lokaal en met grote hiaten in Europa, vooral in de centrale en oostelijke landen. Naar het noorden tot Midden-Engeland, Denemarken, Zuid-Zweden, Zuid-Finland en naar het zuiden tot Zuid-Frankrijk, de Alpenzuidrand, Istrië, Roemenië en Griekenland. Geïsoleerde meldingen uit Midden-Italië en Algerije. De meest oostelijke opgave komt uit Noord-Iran maar is ook in Turkije nog wel vast te stellen.

De rupsen van de rietboorders leven in rietstengels.
De kleur van deze vlinder is zeker een bruintint; geelbruin is goed mogelijk maar roodbruin had ook goed gekund.

Meer over Nederlandse namen

Archanara: namen gegeven door Walker zijn vaak zonder enige betekenis en deze maakt daarop geen uitzondering.
dissoluta: dissolutus is los, opgelost. Volgens Spuler omdat de zwarte vlekjes in de niervlek afwezig of vaag zijn (t.o.v. A. neurica).