gerande marmeruil Polia hepatica

Familie
uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie
Hadeninae / Polia hepatica
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Zeldzaam. Komt zeer lokaal en verspreid voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen. RL: ernstig bedreigd.

Rode lijst
ernstig bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 21-25 mm. Deze uil is te herkennen aan de sterk gemarmerde, glanzende grijsachtige voorvleugel; ook rood-, zilver- of blauwachtig bestoven exemplaren komen voor. De golflijn is aan de binnenzijde op drie plaatsen afgezet met zwart, wat vooral in de binnenrandhoek duidelijk zichtbaar is. Op het grijze borststuk bevinden zich roodachtige haarbosjes.

Gelijkende soorten vlinder

De marmeruil (P. nebulosa) mist de glans op de voorvleugel en heeft bij de binnenrandhoek een opvallende zwarte pijlvlek. Zie ook de bruine heide-uil (P. bombycina).

bruine heide-uil
Polia bombycina
NOCTUIDAE: Hadeninae

marmeruil
Polia nebulosa
NOCTUIDAE: Hadeninae

Vliegtijd en gedrag

Half mei-half juli in één generatie. De vlinders komen op smeer en soms op licht. Overdag worden ze soms rustend op berkenstammen aangetroffen.

Levenscyclus

Rups: augustus-mei. De soort overwintert als jonge rups tussen lage vegetatie en verpopt zich in de grond.

Waardplanten

Diverse kruidachtige planten zoals walstro en zuring. Na de overwintering ook houtige planten en loofbomen, waaronder berk, wilg, kamperfoelie en bosbes.

Habitat

Met struiken begroeide heiden, rivieroevers, moerasachtige gebieden en open bossen.

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Komt zeer lokaal en verspreid voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen. RL: ernstig bedreigd.

België

Zeer zeldzaam in Vlaanderen. Slechts enkele recente vindplaatsen in de Limburgse Kempen. In Wallonië zeer zeldzaam in de Ardennen.

Mondiaal

Midden- en Noord-Europa tot Midden-Scandinavië. Naar het oosten via de gematigde zone tot Oost-Azië (Amoergebied). In het zuiden Zuid-Frankrijk, Noord-Italië, de Balkan, de Zwarte Zee en verder tot Midden-Azië.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Silvery Arches
Duitse naam
Birken-Blättereule
Franse naam
la Noctuelle teinte , la Noctuelle du bouleau
Synoniemen
Luperina hepatica, Polia tincta, Mamestra tincta, Hadena tincta, Aplecta tincta, Polia tricoma, Polia trimaculosa
Toelichting Nederlandse naam

De marmeruilen hebben een gemarmerde tekening.
Deze mooie uil heeft een kenmerkende achterrand op de voorvleugels.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Polia: polios is grijs, wijzend op de grondkleur van een aantal soorten binnen dit genus.

Auteursnaam en jaartal
(Clerck, 1759)

Actualiteiten

Ontdek meer

Tijdschriften

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

tweekleurige uil
Hecatera bicolorata

blauwvleugeluil
Peridroma saucia

populierenvoorjaarsuil
Orthosia populeti

moerasplantenboorder
Globia algae

adusta-uil
Mniotype adusta

spurrie-uil
Anarta trifolii

alle soorten uit deze familie