marmeruil Polia nebulosa

Familie
uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie
Hadeninae / Polia nebulosa
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt lokaal en verspreid voor in de duinen en op de zandgronden in het binnenland; daarbuiten af en toe een waarneming. RL: bedreigd.

Rode lijst
bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 21-26 mm. De voorrand van de voorvleugel van deze licht- tot donkergrijze uil is bij de vleugelpunt sterk gebogen. De ringvlek en de niervlek zijn groot, licht gekleurd en donker omrand; de afgeronde tapvlek is vaak iets donkerder. Aan de binnenzijde van de golflijn bevinden zich zwarte pijlvlekken; de op één na grootste daarvan bevindt zich halverwege en de grootste bij de binnenrandhoek.

Kenmerken rups

Tot 50 mm: lichaam geelachtig bruin tot grijsachtig bruin met over de rug een rij zwartachtige, ruitvormige vlekken, aan weerszijden daarvan een rij scheve balkjes; spiracula oranje; kop geelachtig bruin met donkerder tekening.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de grote bosbesuil (Eurois occulta), de bruine heide-uil (P. bombycina) en de gerande marmeruil (P. hepatica).

bruine heide-uil
Polia bombycina
NOCTUIDAE: Hadeninae

gerande marmeruil
Polia hepatica
NOCTUIDAE: Hadeninae

grote bosbesuil
Eurois occulta
NOCTUIDAE: Hadeninae

Vliegtijd en gedrag

Half mei-half augustus in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen.

Levenscyclus

Rups: augustus-mei. De rups foerageert ´s nachts en rust overdag tussen de bladeren van de waardplant of verbergt zich dicht bij de grond. De soort overwintert als halfvolgroeide rups in de strooisellaag.

Waardplanten

Vóór de overwintering diverse kruidachtige planten, waaronder walstro en zuring. Daarna ook houtige planten en loofbomen, waaronder berk, kamperfoelie, wilg en braam.

Habitat

Vooral loofbossen, struwelen en duinen.

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt lokaal en verspreid voor in de duinen en op de zandgronden in het binnenland; daarbuiten af en toe een waarneming. RL: bedreigd.

België

In Vlaanderen zeldzaam, maar wijdverbreid ten oosten van de lijn Antwerpen-Brussel; erg lokaal voorkomend in Oost- en West-Vlaanderen. In Wallonië wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas; lokaal algemeen.

Mondiaal

Heel Europa en via de gematigde zone tot Oost-Azië (Japan). In het noorden tot Zuid-Scandinavië. In het zuiden via het noordelijke Middellandse Zeegebied tot Midden-Azië.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Grey Arches
Duitse naam
Waldstauden-Blättereule
Franse naam
la Brodée , la Noctuelle nébuleuse
Synoniemen
Mamestra nebulosa, Aplecta nebulosa, Hadena nebulosa
Toelichting Nederlandse naam

Marmeruil is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw).
De tekening maakt een marmeren indruk.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Polia: polios is grijs, wijzend op de grondkleur van een aantal soorten binnen dit genus.
nebulosa: nebulosus is met wolken, naar de kleur van de voorvleugel. Bij deze soort lomt melanisme veel voor.

Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1766)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

goudvenstertje
Plusia festucae

weidehalmuiltje
Mesapamea secalella

geelvleugeluil
Thalpophila matura

variabele herfstuil
Agrochola lychnidis

huisuil
Caradrina clavipalpis

zeeuwse grasworteluil
Apamea oblonga

alle soorten uit deze familie