gerimpelde spanner Macaria liturata
Ga direct naar:
Basis
Familie
Zeldzaamheid
Zeer algemeen. Komt voor op de zandgronden en in de duinen. RL: niet bedreigd.
Rode lijst
niet bedreigd
Levenswijze
Vliegtijd en gedrag
Begin mei-begin september in twee generaties. De vlinders worden soms aangetroffen op bladeren van hazelaar of andere planten in de ondergroei. Ze zijn gemakkelijk te verstoren door aan takken van naaldbomen te schudden en komen goed op licht.
Levenscyclus
Rups: juni-begin oktober. De soort overwintert als pop tussen afgevallen naalden of in de grond.
Verspreiding
Vliegtijd
Benaming
Engelse naam
Tawny-barred Angle
Duitse naam
Violettgrauer Eckflügelspanner
Franse naam
la Philobie effacée
Synoniemen
Semiothisa liturata, Macaria lituraria
Meer
Toelichting Nederlandse naam
Gerimpelde spanner is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw).
Toelichting wetenschappelijke naam
liturata: litura is een smet, een smerige vlek, vanwege de subterminale band die in kleur afwijkt.
Auteursnaam en jaartal
(Clerck, 1759)
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 14-17 mm. Een overwegend grijsbruine spanner. Kenmerkend zijn de oranjebruine buitenste dwarsband op zowel de voor- als de achtervleugel, de zeer geringe uitholling in de voorste helft van de achterrand van de voorvleugel en de enigszins gepunte achtervleugel. Donkere vormen met een oranjebruine band komen voor.
Gelijkende soorten vlinder
Zie de lariksspanner (M. signaria).
Gelijkende soorten rups
Hoekbanddennenspanner (Pennithera firmata), sparspanner (Thera variata), schijn-sparspanner (Thera britannica), naaldboomspanner (Thera obeliscata), jeneverbesspanner (Thera juniperata), streepjesdwergspanner (Eupithecia intricata), lariksdwergspanner (Eupithecia lariciata), dennenspanner (Bupalus piniaria), dennenbandspanner (Pungeleria capreolaria) en lariksspanner (Macaria signaria).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Gelijkende soorten vlinder
Gelijkende soorten rups
Verspreiding
Zeldzaamheid
Zeer algemeen. Komt voor op de zandgronden en in de duinen. RL: niet bedreigd.
België
Vrij algemeen in het hele land.
De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
De nominaatvorm van de Britse eilanden tot Siberië; in het zuiden van het westelijke Middellandse Zeegebied via Italië, de Balkan en de Zwarte Zee tot de Kaukasus in het noorden tot boven de poolcirkel. In Oost-Azië ssp. pressaria (Christoph, 1893).
Trends
Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
Habitat
Naaldbossen en andere plaatsen met naaldbomen, ook in stedelijke omgeving.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
