lariksspanner Macaria signaria

De lariksspanner komt lokaal voor in naaldbossen in Gelderland, Noord-Brabant, de Utrechtse Heuvelrug en het noorden van Drenthe.
Familie
spanners (GEOMETRIDAE)
Onderfamilie
Ennominae / Macaria signaria
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Zeldzaam. Wordt vooral waargenomen op de zandgronden in het binnenland en lokaal in de duinen. RL: bedreigd.

Rode lijst
bedreigd

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 13-14 mm. Een spanner met dicht bespikkelde, vuilwitte vleugels. Op de voorvleugel bevindt zich, iets naast het midden, een min of meer vierkante vlek en langs de voorrand drie uitwaaierende donkere vlekken. De achtervleugel is enigszins puntig.

Gelijkende soorten vlinder

De gerimpelde spanner (M. liturata) heeft een oranjebruine buitenste dwarsband op de bredere voorvleugel.

gerimpelde spanner
Macaria liturata
GEOMETRIDAE: Ennominae

Gelijkende soorten rups

Hoekbanddennenspanner (Pennithera firmata), sparspanner (Thera variata), schijn-sparspanner (Thera britannica), naaldboomspanner (Thera obeliscata), jeneverbesspanner (Thera juniperata), streepjesdwergspanner (Eupithecia intricata), lariksdwergspanner (Eupithecia lariciata), dennenspanner (Bupalus piniaria), dennenbandspanner (Pungeleria capreolaria) en gerimpelde spanner (Macaria liturata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

schijn-sparspanner
Thera britannica
GEOMETRIDAE: Ennominae

sparspanner
Thera variata
GEOMETRIDAE: Ennominae

naaldboomspanner
Thera obeliscata
GEOMETRIDAE: Ennominae

hoekbanddennenspanner
Pennithera firmata
GEOMETRIDAE: Ennominae

jeneverbesspanner
Thera juniperata
GEOMETRIDAE: Ennominae

streepjesdwergspanner
Eupithecia intricata
GEOMETRIDAE: Ennominae

lariksdwergspanner
Eupithecia lariciata
GEOMETRIDAE: Ennominae

gerimpelde spanner
Macaria liturata
GEOMETRIDAE: Ennominae

dennenspanner
Bupalus piniaria
GEOMETRIDAE: Ennominae

dennenbandspanner
Pungeleria capreolaria
GEOMETRIDAE: Ennominae

Vliegtijd en gedrag

Begin mei-half augustus in één generatie. De vlinders zijn actief vanaf de schemering en komen op licht. Overdag kunnen ze van takken van de waardplant worden opgejaagd.

Levenscyclus

Rups: juli-september. De soort overwintert als pop.

Waardplanten

Spar en europese lork.

Habitat

Naaldbossen en andere plaatsen met naaldbomen.

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Wordt vooral waargenomen op de zandgronden in het binnenland en lokaal in de duinen. RL: bedreigd.

België

Zeer zeldzaam in Vlaanderen. Recente waarnemingen uit Oost-Vlaanderen, Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant. Zeldzaam in Wallonië, met verspreide vindplaatsen ten zuiden van Samber en Maas.

Mondiaal

Van Engeland via de gematigde zone tot Kamtsjatka, Japan en Noord-Amerika; in het noorden tot de poolcirkel in het zuiden Italië, de Balkan, Klein-Azië en de Kaukasus.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Dusty Peacock
Duitse naam
Braungrauer Eckflügelspanner
Franse naam
la Philobie des pins
Synoniemen
Semiothisa signaria
Toelichting Nederlandse naam

Naast spar is lariks een belangrijke waardplant van deze spanner.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

signaria: signum is een merkteken, vanwege de donkere, rechthoekige vlek in de postdiscale band.

Auteursnaam en jaartal
(Hübner, 1809)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

spardwergspanner
Eupithecia abietaria

groene bergspanner
Colostygia olivata

meldedwergspanner
Eupithecia simpliciata

ligusterstipspanner
Scopula imitaria

vlekstipspanner
Idaea dimidiata

dennendwergspanner
Eupithecia indigata

alle soorten uit deze familie