bonte marmeruil Deltote deceptoria

Familie
uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie
Eustrotiinae / Deltote deceptoria
Groep
Nachtvlinder die nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed tot redelijk goed te determineren)
Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Een soort die vooral voorkomt op de zandgronden in de noordoostelijke provincies en lokaal in het midden van het land; lijkt zich enigszins uit te breiden en is op sommige plaatsen in Zuidoost-Friesland en het westen van Drenthe vrij talrijk. RL: kwetsbaar.

Rode lijst
kwetsbaar

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 12-13 mm. Deze uil lijkt op de donkere marmeruil (D. pygarga), maar heeft behalve in het zoomveld ook witte vlekken in het wortelveld. De ringvlek en de niervlek zijn wit omrand en steken duidelijk af tegen de zwartachtige middenband. De achtervleugel is grijsachtig wit met bruine randen.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de donkere marmeruil (D. pygarga).

donkere marmeruil
Deltote pygarga
NOCTUIDAE: Eustrotiinae

Gelijkende soorten rups

Zilverhaak (Deltote uncula) en zilverstreep (Deltote bankiana).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

zilverhaak
Deltote uncula
NOCTUIDAE: Eustrotiinae

zilverstreep
Deltote bankiana
NOCTUIDAE: Eustrotiinae

Vliegtijd en gedrag

Eind april-eind juli in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en zijn overdag gemakkelijk op te jagen.

Levenscyclus

Rups: juni-augustus. De soort overwintert als pop.

Waardplanten

Diverse grassen, waaronder timoteegras en pijpenstrootje.

Habitat

Bosachtige gebieden, graslanden en heiden.

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Een soort die vooral voorkomt op de zandgronden in de noordoostelijke provincies en lokaal in het midden van het land; lijkt zich enigszins uit te breiden en is op sommige plaatsen in Zuidoost-Friesland en het westen van Drenthe vrij talrijk. RL: kwetsbaar.

België

In Wallonië wijdverbreid en lokaal vrij algemeen ten zuiden van Samber en Maas.

Mondiaal

In het Westen van het Franse centraal-massief via Midden-Italië naar Roemenië. 'Het verdere verloop van de grenzen naar het oosten zijn nog niet duidelijk' (Heinicke & Naumann, 1980 - 1982). Ontbreekt in grote delen van het Middellandse zeegebied, op het Iberisch schiereiland en op de Balkan. Naar het noorden tot Zuid-Engeland, de Benelux en de Poolse Oostzeekust en op dezelfde geografische breedte tot Moskou en de Oeral. Warnecke (1955) en Heinicke & Naumann (1980 - 1982) wijzen op een uitbreiding naar het westen en noorden in de toenmalige DDR in het begin van de 20e eeuw.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Pretty Marbled
Duitse naam
Buschrasen-Grasmotteneulchen
Franse naam
l'Érastrie noirâtre
Synoniemen
Lithacodia deceptoria, Jaspidia deceptoria, Erastria atratula
Toelichting Nederlandse naam

De marmeruilen hebben een gemarmerde tekening.
Deze Deltote deceptoria maakt een bontere indruk dan Deltote pygarge. Meer over Nederlandse namen

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Deltote: deltotos is van een vorm die overeenkomt met de Griekse letter delta. Een driehoekige vorm dus: de vleugelvorm.
deceptoria: deceptor is een misleiding, mogelijk omdat de vlinder veel van een tortrix heeft.

Auteursnaam en jaartal
(Scopoli, 1763)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

wintergouduil
Jodia croceago

schedeldrager
Craniophora ligustri

schijn-piramidevlinder
Amphipyra berbera

tweestreepgrasuil
Mythimna turca

donkere iepenuil
Cosmia affinis

gewone silene-uil
Hadena bicruris

alle soorten uit deze familie