frambozenglasvlinder Pennisetia hylaeiformis

De frambozenglasvlinder heeft een groot aantal gele dwarsbandjes op het achterlijf.
Familie
wespvlinders (SESIIDAE)
Onderfamilie
Tinthiinae / Pennisetia hylaeiformis
Groep
Nachtvlinder die dagactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Zeldzaam. De soort wordt slechts af en toe waargenomen op de hogere zandgronden en in het rivierengebied; er zijn geen waarnemingen bekend uit het westen van het land. RL: gevoelig.

Rode lijst
gevoelig

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 11-14 mm. Een relatief grote wespvlinder; de zwartachtige voorvleugel heeft een rode voorrand. Op het achterlijf bevindt zich een groot aantal gele dwarsbandjes en aan het uiteinde bevindt zich een bosje oranje haren.

Gelijkende soorten rups

Hoornaarvlinder (Sesia apiformis), gekraagde wespvlinder (Sesia bembeciformis), populierenwespvlinder (Paranthrene tabaniformis), elzenwespvlinder (Synanthedon spheciformis), berkenglasvlinder (Synanthedon culiciformis), wilgenwespvlinder (Synanthedon formicaeformis), eikenwespvlinder (Synanthedon vespiformis), appelglasvlinder (Synanthedon myopaeformis), bessenglasvlinder (Synanthedon tipuliformis), klaverwespvlinder (Bembecia ichneumoniformis), wolfsmelkwespvlinder (Chamaesphecia tenthrediniformis) en schijn-wolfsmelkwespvlinder (Chamaesphecia empiformis).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

gekraagde wespvlinder
Sesia bembeciformis
SESIIDAE: Tinthiinae

hoornaarvlinder
Sesia apiformis
SESIIDAE: Tinthiinae

populierenwespvlinder
Paranthrene tabaniformis
SESIIDAE: Tinthiinae

bessenglasvlinder
Synanthedon tipuliformis
SESIIDAE: Tinthiinae

eikenwespvlinder
Synanthedon vespiformis
SESIIDAE: Tinthiinae

elzenwespvlinder
Synanthedon spheciformis
SESIIDAE: Tinthiinae

appelglasvlinder
Synanthedon myopaeformis
SESIIDAE: Tinthiinae

berkenglasvlinder
Synanthedon culiciformis
SESIIDAE: Tinthiinae

wilgenwespvlinder
Synanthedon formicaeformis
SESIIDAE: Tinthiinae

klaverwespvlinder
Bembecia ichneumoniformis
SESIIDAE: Tinthiinae

wolfsmelkwespvlinder
Chamaesphecia tenthrediniformis
SESIIDAE: Tinthiinae

schijn-wolfsmelkwespvlinder
Chamaesphecia empiformis
SESIIDAE: Tinthiinae

Vliegtijd en gedrag

Eind juni-eind augustus in één generatie. De vlinders vliegen bijna uitsluitend overdag. De mannetjes zijn, vooral aan het eind van de middag, te lokken met feromoonpreparaten. De vlinders kunnen geen voedsel opnemen.

Levenscyclus

Rups: september tot het voorjaar van het derde jaar; de rups overwintert dus tweemaal. De rupsen zijn waarschijnlijk gemakkelijker te vinden dan de vlinders; als bij het ronddraaien van een frambozenstengel deze vlak boven de grond afknapt, zit er mogelijk een rups in.

Waardplanten

Framboos.

Habitat

Vooral bossen, parken en (volks)tuinen.

Zeldzaamheid

Zeldzaam. De soort wordt slechts af en toe waargenomen op de hogere zandgronden en in het rivierengebied; er zijn geen waarnemingen bekend uit het westen van het land. RL: gevoelig.

België

Vrij algemeen in het hele land.

Mondiaal

Van Noord-Spanje via heel Europa tot Siberië en Japan. Niet in grote delen van het Iberisch schiereiland, op de Britse eilanden, boven de poolcirkel en in grote delen van het mediterrane gebied. Geïsoleerd voorkomen in Noord-Portugal, Noord-Turkije en in de Kaukasus. Komt in heel Duitsland voor.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Duitse naam
Himbeer-Glasflügler
Oud Nederlandse naam
frambozenwespvlinder
Synoniemen
Bembecia hylaeiformis
Toelichting Nederlandse naam

Het belangrijkste kenmerk van de vlinders binnen de Sesiidae-familie is de doorzichtigheid van de vleugels. Vandaar dat vier soorten binnen deze familie worden aangeduid met glasvlinder.
De framboos is de waardplant.

Meer over Nederlandse namen

Auteursnaam en jaartal
(Laspeyres, 1801)

Actualiteiten

Ontdek meer

Tijdschriften

Soorten uit dezelfde familie wespvlinders (SESIIDAE)

berkenglasvlinder
Synanthedon culiciformis

gekraagde wespvlinder
Sesia bembeciformis

zwartkophoornaarvlinder
Eusphecia melanocephala

bessenglasvlinder
Synanthedon tipuliformis

sneeuwbalwespvlinder
Synanthedon andrenaeformis

wilgenwespvlinder
Synanthedon formicaeformis

alle soorten uit deze familie