gekraagde wespvlinder Sesia bembeciformis

Voorvleugellengte: 15-19 mm. Kenmerkend zijn de zwarte kop, heldergele kraag op een verder hoofdzakelijk zwart borststuk

Lijkt sterk op de hoornaarvlinder (S. apiformis) en kan daar gemakkelijk mee verward worden.

Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen de twee Sesia-soorten.

Frambozenglasvlinder (Pennisetia hylaeiformis), hoornaarvlinder (Sesia apiformis), populierenwespvlinder (Paranthrene tabaniformis), elzenwespvlinder (Synanthedon spheciformis), berkenglasvlinder (Synanthedon culiciformis), wilgenwespvlinder (Synanthedon formicaeformis), eikenwespvlinder (Synanthedon vespiformis), appelglasvlinder (Synanthedon myopaeformis), bessenglasvlinder (Synanthedon tipuliformis), klaverwespvlinder (Bembecia ichneumoniformis), wolfsmelkwespvlinder (Chamaesphecia tenthrediniformis) en schijn-wolfsmelkwespvlinder (Chamaesphecia empiformis).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Begin juni-half augustus in één generatie. De vlinders worden zelden gezien; soms zijn ze ´s morgens, net na het uitkomen, op wilgenstammen te vinden. Er is (nog) geen feromoonpreparaat voor deze soort beschikbaar.

Rups: augustus-mei van het derde of vierde jaar. De rups overwintert gewoonlijk tweemaal. In het eerste jaar foerageert de rups dicht bij de grond in de wortel en verraadt zijn aanwezigheid door kleine hoopjes bruin houtpoeder aan de basis van de boom. In het tweede jaar gaan de rupsen dieper het wortelstelsel in. Ze maken een cocon boven het toekomstige uitkruipgat en zitten als pop dan ook ondersteboven. Let op oude uitkruipgaten en haksporen van spechten die proberen bij de rupsen te komen. Het resultaat van rupsenactiviteit is vaak te zien op gevelde wilgen.

Diverse soorten wilg; in de duinen vooral kruipwilg.

Diverse vochtige biotopen waar wilg groeit, zoals moerassen, open vochtige bossen, heiden, struwelen en steengroeven. Wilgen die het hele jaar door of gedurende de winterperiode met hun wortels in het water staan, worden niet gebruikt.

Zeldzaam. Er zijn verspreid over het land slechts enkele waarnemingen bekend. RL: gevoelig.

Zeldzaam, maar wijdverbreid in het hele land. Wordt in Vlaanderen meer gevonden dan in Wallonië.

Verbreid in gematigd- en Noord-Europa. In het westen en noorden van Ierland via Groot-Britannië, Scandinavië en de Baltische staten tot Noordwest-Rusland. Naar het zuiden via Centraal-Frankrijk en de Alpen tot Slovenië. Naar het oosten tot West-Oekraine en Wit-Rusland.

Een aantal soorten binnen de Sesiidae-familie heeft veel gelijkenis met wespen vandaar dat zeven soorten binnen deze familie met wespvlinder worden aangeduid.
Deze soort heeft heldergele kraag achter de kop.

Meer over Nederlandse namen

Sesia: ses is de vlinder of zijn rups. Linnaeus had de Sphinx in vier 'subfamilies' opgedeeld: 1) Legitimae alis angulatis; de pijlstaarten met gehoekte vleugels, 2) Legitimae alis integris; de pijlstaarten het 'hele' vleugels, 3) Legitimae alis integris; de pijlstaarten het 'hele' vleugels en die ook een anale pluim hebben en 4) Adscitae habitu & larva diversae; toegevoegde soorten, er anders uitziend en met andersoortige rupsen (Adscita en Zygaena). Fabricius noemde de derde groep Sesia en deze omvatte: de glasvleugelvlinders, de vlinders met een gelijkenis met andere insecten en de kolibrieachtige vlinders. De meeste kregen een naam waarin de gelijkenis met een ander insect werd duidelijk gemaakt. Latreille maakte de groep kleiner en liet er alleen de glasvleugelvlinders in toe. Nu is de naam slechts beperkt tot dit ene genus.
bembeciformis: bembex is een graafwesp en formis, forma is lijkt op.