vlekdaguil Heliothis peltigera

Familie
uilen (NOCTUIDAE)
Onderfamilie
Heliothinae / Heliothis peltigera
Groep
Nachtvlinder die zowel dagactief als nachtactief is
Hoe moeilijk te herkennen
(goed op gelijkende soorten letten)
Zeldzaamheid

Zeldzaam. Een trekvlinder uit Zuid-Europa die verspreid over het land kan worden waargenomen; de aantallen wisselen van jaar tot jaar. 2015 en 2022 waren influxjaren waarin de soort bovengemiddeld veel werd gezien.

Rode lijst
trekvlinder

Verspreiding
Vliegtijd
Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 16-19 mm. De grondkleur van deze uil varieert van strokleurig geel tot geelachtig bruin; vaak zijn in het voorjaar vooral lichte en in het najaar vooral donkere exemplaren te zien. Kenmerkend is de diffuse bruine vlek langs de voorrand die één geheel lijkt te vormen met de grijze niervlek. Langs de voorrand bevindt zich bovendien een donkere, min of meer driehoekige vlek aan het uiteinde van de golflijn en een donker vlekje aan het uiteinde van de binnenste dwarslijn. Tussen de buitenste dwarslijn en de golflijn bevindt zich doorgaans een donkerdere band. In de binnenrandhoek ligt een kenmerkende zwarte stip. De achtervleugel is licht grijsachtig bruin met een brede donkerbruine of zwarte zoom, waarin vaak een witte vlek ligt.

Kenmerken rups

Tot 38 mm; lichaam varieert sterk in kleur van groen tot bruin of purper, gewoonlijk met over de rug een donkere middenstreep met aan weerszijden daarvan lichtere lengtestrepen; onder de lijn van de kleine, zwartgerande spiracula een gele of witte lengtestreep; kop groen of bruin.

Gelijkende soorten vlinder

Afgevlogen exemplaren kunnen gemakkelijk worden verward met de bleke daguil (H. nubigera); deze heeft echter, op ongeveer eenderde afstand vanaf de voorrand, een opvallende knik in de golflijn, waardoor aan de buitenzijde van de donkere band in het zoomveld een opvallende uitsparing zichtbaar is. Zie ook de katoendaguil (Helicoverpa armigera).

bleke daguil
Heliothis nubigera
NOCTUIDAE: Heliothinae

katoendaguil
Helicoverpa armigera
NOCTUIDAE: Heliothinae

Gelijkende soorten rups

Katoendaguil (Helicoverpa armigera), oranje o-vlinder (Pyrrhia umbra), lichte daguil (Heliothis viriplaca) en heidedaguil (Heliothis maritima).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

lichte daguil
Heliothis viriplaca
NOCTUIDAE: Heliothinae

heidedaguil
Heliothis maritima
NOCTUIDAE: Heliothinae

katoendaguil
Helicoverpa armigera
NOCTUIDAE: Heliothinae

oranje o-vlinder
Pyrrhia umbra
NOCTUIDAE: Heliothinae

Vliegtijd en gedrag

Deze trekvlinder kan worden waargenomen tussen mei en september, met de hoogste aantallen in de eerste helft van augustus.

Levenscyclus

Rups: juni-oktober. De rups leeft vooral op de bloemen van de waardplant. De soort is niet in staat om in Nederland te overwinteren.

Waardplanten

Stalkruid, donderkruid en kleverig kruiskruid; in tuinen ook afrikaantjes.

Habitat

Deze trekvlinder kan op verschillende plaatsen worden waargenomen.

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Een trekvlinder uit Zuid-Europa die verspreid over het land kan worden waargenomen; de aantallen wisselen van jaar tot jaar. 2015 en 2022 waren influxjaren waarin de soort bovengemiddeld veel werd gezien.

België

Zeer zeldzaam. Een trekvlinder die niet jaarlijks wordt waargenomen.

Mondiaal

Wijdverbreid en in grote aantallen in het hele Middellandse Zeegebied en in Afrika naar het zuiden tot Sudan en Eritrea. In Europa alleen standvlinder bij de Middellandse Zee en als tamelijk regelmatige trekker tot Noord-Engeland en Scandinavië.

Trend op lange en korte termijn
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd. De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben. Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) wordt hier de presentie afgebeeld. De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar. Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Verspreiding in Nederland in vier perioden
Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.
voor 1950
1950 - 1979
1980 - 1999
2000 - feb 2016
Engelse naam
Bordered Straw
Franse naam
la Peltigère
Synoniemen
Chloridea peltigera
Toelichting Nederlandse naam

De daguilen kunnen overdag vliegend worden aangetroffen.
Deze daguil heeft grote donkere niervlekken op een lichte grondkleur.

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Heliothis: heliotes is van de zon; naar het dagactieve gedrag van de soorten in dit genus.
peltigera: pelta is een klein, licht en meestal halfcirkelvormig schild en gero is dragen, naar de vorm van de niervlek.

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Actualiteiten

Ontdek meer

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie uilen (NOCTUIDAE)

zeggeboorder
Denticucullus pygmina

geelbruine vlekuil
Amphipoea fucosa

kuifvlinder
Cucullia verbasci

roestuil
Mniotype satura

gerande marmeruil
Polia hepatica

alle soorten uit deze familie