Zeldzaam. Komt lokaal voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen; op sommige vliegplaatsen talrijk. RL: bedreigd.
Voorvleugellengte: 9-13 mm. Hoewel deze dwergspanner erg variabel is, is de vlinder vaak goed te herkennen aan de zwarte en witte stipjes op de aders van de muisgrijze voorvleugel. Bont getekende vlinders zijn duidelijk zwart-wit bestoven en hebben een opvallende witte vlek in de binnenrandhoek en een lichte golflijn. De middenstip is klein en kort, soms zelfs rond. De voorrand van de voorvleugel is tamelijk recht en de vleugelpunten zijn enigszins spits. Over het achterlijf loopt vaak een centrale, bleke lijn.
22-24 mm. Grondkleur is variabel, tinten groen, geel, bruin of roze, vaak met stevige donkerder v's en streepjes op rug en flanken.
Zie de streepjesdwergspanner (E. intricata) en de guldenroededwergspanner (E. virgaureata).
guldenroededwergspanner
Eupithecia virgaureata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
streepjesdwergspanner
Eupithecia intricata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
Zwartvlekdwergspanner (Eupithecia centaureata), egale dwergspanner (Eupithecia absinthiata), schermbloemdwergspanner (Eupithecia tripunctaria), smalvleugeldwergspanner (Eupithecia nanata), jeneverbesdwergspanner (Eupithecia pusillata), v-dwergspanner (Chloroclystis v-ata), zwartkamdwergspanner (Gymnoscelis rufifasciata), guldenroededwergspanner (Eupithecia virgaureata), voorjaarsdwergspanner (Eupithecia abbreviata), eikendwergspanner (Eupithecia dodoneata), vingerhoedskruiddwergspanner (Eupithecia pulchellata) en beverneldwergspanner (Eupithecia pimpinellata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
vingerhoedskruiddwergspanner
Eupithecia pulchellata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
zwartvlekdwergspanner
Eupithecia centaureata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
egale dwergspanner
Eupithecia absinthiata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
schermbloemdwergspanner
Eupithecia tripunctaria
GEOMETRIDAE: Larentiinae
beverneldwergspanner
Eupithecia pimpinellata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
smalvleugeldwergspanner
Eupithecia nanata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
guldenroededwergspanner
Eupithecia virgaureata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
voorjaarsdwergspanner
Eupithecia abbreviata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
eikendwergspanner
Eupithecia dodoneata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
jeneverbesdwergspanner
Eupithecia pusillata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
v-dwergspanner
Chloroclystis v-ata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
zwartkamdwergspanner
Gymnoscelis rufifasciata
GEOMETRIDAE: Larentiinae
Half maart-begin september in één lange generatie. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen goed op licht.
Rups: half juli-half september. De soort overwintert als pop in de strooisellaag.
Allerlei kruidachtige planten, loofbomen en struiken, waaronder duizendblad, glad walstro, kruiskruid, guldenroede, struikheide en wilg; vooral dophei.
Heiden, graslanden, bloemrijke open bossen en verwaarloosde stukken grond.
Zeldzaam. Komt lokaal voor op de zandgronden in het binnenland en in de duinen; op sommige vliegplaatsen talrijk. RL: bedreigd.
Zeldzaam en lokaal in de Kempen, verdwenen in de kuststreek. In Wallonië wijdverbreid, maar lokaal in Luik, Luxemburg en Namen.
West- en Midden-Europa en via Rusland tot ver in Azië (Tibet, Siberië); in het noorden tot boven de poolcirkel (in Finland boven de 70e breedtegraad!) en op IJsland, in het zuiden tot de Middellandse Zee. Ook in Noord-Amerika.
Alle soorten uit het Genus Eupithecia plus nog een aantal andere kleine spanners zijn samengebracht onder de groepsnaam dwergspanner.
Naast vele andere plantensoorten is dopheide een belangrijke waardplant van deze dwergspanner.
Eupithecia: eu is goed, goedig en pithex, pithekos is een dwerg. De vlinders hebben een aantrekkelijk uiterlijk en zijn klein. Haworth schrijft: mooie vlinders, als ze rusten zien ze er prachtig uit: de vleugels gespreid en vlak, elegant gedrukt tegen de ondergrond; eigenlijk helemaal ontworpen om ze in vlinderkasten te verzamelen.
Satyrata: satyrus is een sater, een van de bosgodheden uit het gezelschap van Bacchus. Het bos is een van de habitats van deze soort.
Actualiteiten
Ontdek meerBlijf op de hoogte
Ontvang vlindernieuwsWord donateur
Steun De Vlinderstichting
hoekbanddennenspanner
Pennithera firmata
dunvlerkspanner
Lycia hirtaria
grijze heispanner
Pachycnemia hippocastanaria
najaarsboomspanner
Alsophila aceraria
bosspanner
Scopula immutata
dennendwergspanner
Eupithecia indigata