vierbandspanner Xanthorhoe ferrugata

Familie

spanners (GEOMETRIDAE)

Zeldzaamheid

Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

Rode lijst

niet bedreigd

Meer foto's

Terug naar boven ^

Levenswijze

Vliegtijd en gedrag

Half april-begin september in twee, soms drie generaties. De vlinders kunnen gemakkelijk worden opgejaagd uit struiken en lage vegetatie. Ze vliegen vanaf de schemering en komen op licht.

Levenscyclus

Rups: juni-juli en september-oktober. De soort overwintert als pop in een cocon in de strooisellaag.

Verspreiding

Vliegtijd

Benaming

Engelse naam

Dark-barred Twin-spot Carpet

Duitse naam

Dunkler Rostfarben-Blattspanner

Franse naam

la Rouillée

Oud Nederlandse naam

rode bandspanner, vierbandspanner

Synoniemen

Larentia ferrugata, Cidaria ferrugata, Eubolia ferrugaria, Xanthorhoe unidentaria

Meer

Toelichting Nederlandse naam

De bandspanners hebben een bandtekening dwars over de vleugels.
Met wat fantasie zijn vier banden op de voorvleugels te onderscheiden, dat vond althans dhr. Ter Haar die deze soort vierbandmeter noemde in zijn boek 'Onze vlinders' (begin vorige eeuw).

Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam

Xanthorhoe: xanthos is geel en rhoe is een stroom, een rivier; verwijzend naar de gelige kronkellijnen die een aantal soorten van dit genus kenmerken.
ferrugata: ferrugo is ijzerroest; de kleur van de mediane dwarsband. Deze naam zou beter passen bij X. spadicearia.

Auteursnaam en jaartal

(Clerck, 1759)

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 12-13 mm. Er zijn zowel exemplaren met een zwartachtige als soms ook een meer roodbruine middenband. Exemplaren met een rood-achtige middenband zijn aan de hand van uiterlijke kenmerken niet van de bruine vierbandspanner (X. spadicearia) te onderscheiden. Exemplaren met een zwarte middenband behoren betreffen vierbandspanners. Soms wordt de duidelijke inkeping aan de binnenzijde van de brede donkere middenband als diagnostische vermeld. Dit kenmerk is echter niet diagnostisch.

Vlak bij de vleugelpunt bevindt zich een vrij opvallende dubbele vlek. De onderzijde van voor- en achtervleugel zijn doorgaans grijsachtig en weinig contrastrijk getekend, met kleine, onopvallende middenstippen.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de bruine vierbandspanner (X. spadicearia), de springzaadbandspanner (X. biriviata) en de grote vierbandspanner (X. quadrifasiata).

Gelijkende soorten rups

Springzaadbandspanner (Xanthorhoe biriviata), koolbandspanner (Xanthorhoe designata), bruine vierbandspanner (Xanthorhoe spadicearia), grote vierbandspanner (Xanthorhoe quadrifasiata), geoogde bandspanner (Xanthorhoe montanata), zwartbandspanner (Xanthorhoe fluctuata), scherphoekbandspanner (Euphyia unangulata) en egale bosrankspanner (Horisme tersata).
N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding in Nederland in vier perioden

Onderstaande kaartjes tonen de verspreiding binnen Nederland in vier perioden. Hoe groter en donkerder een stip, des te groter was de presentie van een soort in het desbetreffende uurhok (5x5 kilometerhok). Presentie geeft aan in welke mate een soort is over- of ondervertegenwoordigd ten opzichte van de (macronachtvlinder-)fauna als geheel. De berekeningen zijn gebaseerd op gegevens in de Nationale Databank Flora en Fauna.

Habitat

Vooral tuinen, bossen, struwelen, graslanden, moerassen, natte heiden en duinen.

Planten

Diverse kruidachtige planten, zoals walstro, vogelmuur, zuring en paardenbloem.

Waardplant

Walstro
Galium

Zuring
Rumex

Muur
Stellaria

Paardenbloem
Taraxacum

Nieuws

Blijf op de hoogte

Ontvang vlindernieuws

Soorten uit dezelfde familie spanners (GEOMETRIDAE)

Alle soorten uit deze familie